TSUE – kryteria wyznaczania zmiennej stopy procentowej

Postępowanie główne przed sądem krajowym w Rumunii dotyczy umowy o kredyt ze stałą stopą oprocentowania w pierwszym roku spłaty kredytu i zmienną stopą w kolejnych latach.

Sąd rumuński poprosił o wyjaśnienia TSUE w odniesieniu do skutków, jakie może nieść za sobą uznanie za abuzywną klauzuli zmiennego oprocentowania kredytu. Pytania skierowane do europejskiego trybunału zostały zadane także odnośnie tego, jakie działania może podjąć sąd oceniając daną umowę i jak może modyfikować treść umowy wiążącej strony.

Sąd może nakazać stosowanie przejrzystych wskaźników referencyjnych?

Z uwagi na rozbieżności w orzecznictwie w tym zakresie, Sąd Apelacyjny w Cluj postanowił zapytać sędziów europejskich o zdanie.

W pierwszej kolejności sąd rumuński pyta, czy w następstwie stwierdzenia nieuczciwego charakteru warunku określającego mechanizm ustalania zmiennej stopy procentowej za pomocą wzoru „stałej marży i odsetek referencyjnych stosowanych przez bank w oparciu o nieprzejrzyste kryteria”, sąd krajowy może dostosować umowę poprzez ustanowienie sposobu obliczania odsetek zmiennych na podstawie przejrzystych wskaźników referencyjnych (LIBOR/EURIBOR) i stałej marży banku, celem zapewnienia lepszej ochrony konsumenta.

Pytanie zatem zmierza do tego, czy można zastąpić jeden wskaźnik referencyjny innym.

Sąd krajowy a ochrona praw konsumenta

Drugie pytanie, w przypadku otrzymania negatywnej odpowiedzi na to pierwsze, dotyczy tego, czy możliwe jest – przy uznaniu ww. umownej klauzuli zmiennej stopy procentowej za abuzywną – aby sąd krajowy orzekł, że kredyt jest oprocentowany wg stałej stopy procentowej poprzez odniesienie do stałej marży ustalonej na drugi rok realizacji umowy lub do stałej stopy procentowej z pierwszego roku.

Trzecie pytanie – przy założeniu dwóch negatywnych odpowiedzi powyższych – dotyczy tego, czy możliwe jest przy uznaniu abuzywności ww. umownej klauzuli, skierowanie przez sąd krajowy stron do negocjacji w celu ustalenia nowej stopy procentowej, bez wskazywania parametrów referencyjnych.

Na koniec sąd rumuński pyta, przy założeniu że żadne z powyższych koncepcji nie spotka się z aprobatą TSUE, jakie mogą być inne działania w celu zagwarantowania ochrony konsumenta zgodnie z postanowieniami Dyrektywy.