Temat numeru: Europejski nadzór bankowy? Nie tak szybko

Jerzy Szygiel

Generalnym celem utworzenia unii bankowej ma być przywrócenie zaufania do sektora, jednak doraźnie chodzi o zlikwidowanie zjawiska, które po części przyczyniło się do kryzysu, to jest związków między niektórymi państwami przeżywającymi trudności a bankami, które one nadzorowały (nadzór łagodniał, gdy banki skupowały państwowy dług). Przewidziano trzy etapy budowy tej unii: najpierw przyznanie Europejskiemu Bankowi Centralnemu (EBC) kompetencji nadzorcy banków w strefie euro i pozostałych krajach Unii Europejskiej, jeśli tego zechcą; następnie utworzenie jednolitego funduszu do zamykania i regulowania pasywów zbankrutowanych banków, a na końcu ustanowienie wspólnotowego mechanizmu ochrony depozytów klientów banków

Dlaczego Hiszpanii i kilku innym państwom zależy na jak najszybszym wprowadzeniu nadzoru? Bo dopiero co utworzony Europejski Mechanizm Stabilizacji (EMS) może co prawda pożyczać bezpośrednio bankom (bez pośrednictwa państw), ale pod warunkiem, że zacznie działać nadzór kierowany przez EBC. Hiszpania obawia się, że zbyt długie oczekiwanie wywoła – pod ciężarem rekapitalizacji jej zagrożonych banków – eksplozję jej długu. Jednak nie tylko ona jedna ma takie obawy. Niemiecki minister finansów Wolfgang Schäuble schładzał nastroje podczas cypryjskiego spotkania, zwracając uwagę, że nawet jeśli wspólnotowy nadzór bankowy dotyczy przede wszystkim strefy euro, musi zostać zatwierdzony przez wszystkie 27 państw, a to wcale nie będzie łatwe. Proponowany początek działania instytucji – 1 stycznia przyszłego roku – jest więc mało realistyczny. Nawet termin 1 stycznia 2014 r. budzi wątpliwości.

EBC jako meganadzorca

Według unijnego projektu EBC ma się zająć nadzorowaniem wszystkich sześciu tysięcy banków strefy euro. Będzie przyznawał, bądź odbierał, licencje na prowadzenie dział...