Spółdzielcze kasy oszczędnościowo – kredytowe: SKOK ustawowo mniej ryzykowny

Udostępnij Ikona facebook Ikona LinkedIn Ikona twitter

nbs.2009.12.foto.39.a.100xW dotychczasowym stanie prawnym nadzór nad bezpieczeństwem depozytów gromadzonych przez spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe sprawowany był przez Kasę Krajową. Rodziło to oczywistą sprzeczność interesów, gdyż jej udziałowcami są... SKOK-i. Można stwierdzić, że jest (był) to nadzór o charakterze koleżeńskim.

Sławomir Czopur

Nowa ustawa wprowadza publiczny nadzór nad środkami zgromadzonymi w SKOK-ach przez przesunięcie kompetencji nadzorczych z Kasy Krajowej do Komisji Nadzoru Finansowego. Ustawa nadaje także KNF kompetencje zatwierdzenia statutu kasy, wyrażenia zgody na powołanie jej prezesa oraz, co najistotniejsze, określa po raz pierwszy wymogi dotyczące współczynnika wypłacalności. W dotychczasowych uregulowaniach wszystkie limity, mające stanowić swoistego rodzaju ograniczniki zapewniające bezpieczną działalność kas, opierały się na wartości aktywów. Dotychczasowa ustawa nie określała minimalnego poziomu kapitałów własnych kas, ani też nie wiązała rozmiarów prowadzonej działalności i poziomu ponoszonego ryzyka z wielkością kapitałów.

Niższe ryzyko? Na papierze!

Polskie kasy oszczędnościowo-kredytowe są odpowiednikiem amerykańskich unii kredytowych. Te działające od początków XX wieku w Stanach Zjednoczonych instytucje powoływane są do obsługi osób połączonych więzią wynikającą z zatrudnienia, posiadających podobne zainteresowania, tworzących wspólnotę o charakterze religijnym bądź zamieszkujących w bezpośredniej bliskości. Ponad 8 tys. amerykańskich unii kredytowych skupiają ponad 87 mln członków, dysponują aktywami o wartości 792 mld USD i kapitałami o wartości prawie 88 mld USD. Udział kapitałów własnych w sumie aktywów jest znaczny i wynosi ponad 11 proc. Unie kredytowe podlegają niezależnemu nadzorowi zarówno na szczeblu federalnym, jak i stanowym.

Przedstawiciele kas często podnoszą argument, że spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe są narażone na znacznie niższe ryzyko niż banki. Udzielają przeważnie niskokwotowych pożyczek, znanym sobie osobom, a działają również na ograniczonym terenie. Nie powinny więc podlegać rygorom wymogów kapitałowych. W pierwszym półroczu br. średnia wartość pojedynczej umowy pożyczki udzielonej przez kasy wyniosła 3,9 tys. zł. Jednakże średnie zadłużenie w kasach przypadające na jednego pożyczkobiorcę było już znaczące i wyniosło 30,7 tys. zł. Także zapis ustawowy o skupianiu w kasach członków powiązanych więzią o charakterze zawodowym lub organizacyjnym pozostaje w przypadku większych kas czysto iluzoryczny. W rzeczywistości ich placówki można spotkać w znacznej odległości od swoich macierzystych jednostek. Placówki, zwłaszcza większych SKOK-ów, lokalizowane są często w dużych i średnich miastach, w ciągach handlowo-usługowych obok oddziałów banków komercyjnych. Oferują one usługi zupełnie anonimowym klientom. Jedynym warunkiem skorzystania z ich usług jest obowiązek wykupienia udziału członkowskiego.

Ustawa, ani nowa, ani jeszcze obowiązująca, nie ogranicza, tak jak w przypadku banków spółdzielczych, terenu działania kas w zależności od wielkości posiadanych kapitałów własnych. Bank spółdzielczy o kapitałach nieprzekraczających równowartości 5 mln euro może prowadzić swoją działalność wyłącznie na terenie województwa, w którym znajduje się jego siedziba oraz na terenie powiatów, w których znajdują się jego placó...

Artykuł jest płatny. Aby uzyskać dostęp można:

  • zalogować się na swoje konto, jeśli wcześniej dokonano zakupu (w tym prenumeraty),
  • wykupić dostęp do pojedynczego artykułu: SMS, cena 5 zł netto (6,15 zł brutto) - kup artykuł
  • wykupić dostęp do całego wydania pisma, w którym jest ten artykuł: SMS, cena 19 zł netto (23,37 zł brutto) - kup całe wydanie,
  • zaprenumerować pismo, aby uzyskać dostęp do wydań bieżących i wszystkich archiwalnych: wejdź na BANK.pl/sklep.

Uwaga:

  • zalogowanym użytkownikom, podczas wpisywania kodu, zakup zostanie przypisany i zapamiętany do wykorzystania w przyszłości,
  • wpisanie kodu bez zalogowania spowoduje przyznanie uprawnień dostępu do artykułu/wydania na 24 godziny (lub krócej w przypadku wyczyszczenia plików Cookies).

Komunikat dla uczestników Programu Wiedza online:

  • bezpłatny dostęp do artykułu wymaga zalogowania się na konto typu BANKOWIEC, STUDENT lub NAUCZYCIEL AKADEMICKI