Rynek Finansowy: Wsparcie dla banków finansujących mikroprzedsiębiorców

Artur Osiecki

EaSI to unijny program na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych (Programme for Employment and Social Innovation) na lata 2014-2020. Ma na celu m.in. „promowanie wysokiego poziomu zatrudnienia, gwarantowanie odpowiedniej i godnej ochrony socjalnej, zwalczanie wykluczenia społecznego i ubóstwa oraz poprawę warunków pracy”. W ramach tzw. Osi Mikrofinansów i Przedsiębiorczości Społecznej programu EaSI przewidziano szereg instrumentów wsparcia, z których mogą skorzystać instytucje finansowe. Należą do nich pożyczki przeznaczone na finansowanie mikroprzedsiębiorców (planowane do uruchomienia w 2018 r.), inwestycje kapitałowe służące rozwojowi dostawców mikrofinansowania bądź też wsparcie doradcze i szkoleniowe dla instytucji obsługujących najmniejsze firmy. Najbardziej popularnym z instrumentów jest jednak gwarancja portfelowa, udzielana bezpłatnie przez Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI).

Zabezpieczanie ryzyka

Gwarancja dla mikrofinansowania programu EaSI zabezpiecza część ryzyka, ponoszonego przez instytucję finansową z tytułu finansowania udzielanego mikroprzedsiębiorcom (tzn. przedsiębiorcom do dziewięciu zatrudnionych, w tym osobom samozatrudnionym, których przychody lub suma bilansowa nie przekraczają 2 mln euro). Gwarancja pokrywa aż 80% straty z tytułu pojedynczej transakcji (w tym kwotę główną oraz niespłacone odsetki) i obejmuje maksymalnie 30% wartości portfela udzielonego finansowania, w zależności od oczekiwanych strat na nim.

Finansowanie objęte gwarancją EaSI może mieć formę kredytu, leasingu, pożyczki (włączając pożyczki mezzanine, podporządkowane oraz z podziałem zysków) itp. Przy czym może być przeznaczone na wszelkie cele związane z zakładaniem lub rozwijaniem działalności mikroprzedsiębiorstwa (np. finansowanie inwestycji, finansowanie kapitału obrotowego). Gwarancją można objąć także finansowanie odnawialne, np. linię kredytową w rachunku bieżącym. Maksymalna wartość finansowania objętego gwarancją, udzielonego jednemu klientowi, nie może przekroczyć równowartości 25 tys. euro. Co istotne, gwarancja jest udzielana bezpłatnie.

Celem Osi Mikrofinansów i Przedsiębiorczości Społecznej programu EaSI jest wspieranie przedsiębiorców, którzy mają problemy z uzyskaniem finansowania na warunkach rynkowych. Oznacza to, że instytucja finansowa korzystająca z gwarancji EFI jest zobowiązana do przeniesienia korzyści z gwarancji na klienta, któremu udziela finansowania. Innymi słowy, w zamian za przejęcie przez EFI 80% ryzyka z tytułu udzielonego kredytu, powinna ułatwić dostępność tego kredytu dla najmniejszych przedsiębiorców. Preferencje wprowadzone w związku z gwarancją mogą polegać ...