Rynek finansowy: Loża komentatorów – grudzień 2013

Dariusz Winek
główny ekonomista Banku BGŻ S.A.

Konstrukcja programu Mieszkanie dla Młodych (MdM), oprócz wsparcia młodych w pozyskaniu swego pierwszego mieszkania, ma z założenia przyczyniać się do pobudzania ożywienia w sektorze budowlanym. W stosunku do programu Rodzina na Swoim (RnS), wsparcie zakupu mieszkania zostało bowiem ograniczone jedynie do rynku pierwotnego. Dlatego wynikający z niego ewentualny impuls rozwojowy mógłby być silniejszy, ale skala rzeczywistego oddziaływania zależy przede wszystkim od wysokości przeznaczonych na niego środków budżetowych. Te są jednak dość niskie: w 2014 r. ma to być 600 mln zł, a w 2015 r.

– 715 mln zł. Przy zwrocie 10 proc. wartości nieruchomości, oznaczać to może nową akcję kredytową o wartości maksymalne 6-7 mld zł, wobec 8-10,2 mld realizowanej w latach 2010-2012 w ramach programu RnS. Ponadto – zgodnie z zapowiedziami rządowymi – MdM ma wspomóc gospodarstwa w sfinansowaniu zakupu ok. 130 tys. mieszkań, a w przypadku RnS było to 192,1 tys. lokali. Dodatkowo, z punktu widzenia rozwiązywania problemów mieszkaniowych Polaków, przyjęta konstrukcja programu czyni go bardziej ukierunkowanym na zamożniejsze, 1-4-osobowe gospodarstwa domowe. Bardziej restrykcyjne warunki w zakresie dopuszczalnych w programie powierzchni czy zawężenie wsparcia jedynie do rynku pierwotnego sprawiają, że program staje się mniej atrakcyjny dla rodzin liczniejszych. Tym bardziej że osoby budujące domy metodą gospodarczą w ramach nowego programu będą mogły liczyć tylko na zwrot części VAT zapłaconego podczas zakupu materiałów budowlanych.

Andrzej Reterski
prezes Domu Finansowego QS

Kondycja przemysłu mieszkaniowego ma istotny wpływ na całą gospodarkę. Nic zatem dziwnego, że rząd po ogłoszeniu końca kryzysu postanowił coś dla gospodarki zrobić. Nowy program powinien faktycznie wspomóc nie tylko deweloperów i sektor budowlany, ale również inne obszary gospodarki, w tym sektor bankowy. Pomoc państwa w spłacie kredytów pozwala oczekiwać wzrostu zainteresowania kredytami hipotecznymi, a sprzedaż nowych mieszkań wygeneruje również wzrost popytu na kredyty konsumpcyjne. Każdy chętnie zobaczy w swoim nowym mieszkaniu nową pralkę, lodówkę i telewizor. Niestety program MdM ma dość ograniczony charakter – mieszkania i domy o ograniczonej powierzchni, limit wieku (35 lat), brak wcześniejszego własnego lokum itp. Ponadto siła nabywcza i zdolność kredytowa młodych ludzi będą również limitowały popyt na nieruchomości z rządową pomocą. Oczywiście program zakłada możliwość wynajmu mieszkania od dewelopera, a czynsz płacony w taki sposób miałby być zaliczany na poczet wkładu własnego klienta, dając młodym ludziom czas na osiągnięcie zdolności kredytowej.

Jednakże, niewielu deweloperów zdecyduje się na takie rozwiązanie. Nie daje ono bowiem gwarancji szybkiego zbycia nieruchomości. Kolejnym ograniczeniem są wymogi dotyczące metrażu mieszkań i domów, które mogą wejść do programu. Oznacza to, że deweloperzy potrzebują czasu, aby dostosować ...