Rynek finansowy: Jak wspierać obrót bezgotówkowy?

Maciej Kowal

To pytanie, na które szukali odpowiedzi uczestnicy tegorocznego, szóstego już, Forum Usług Płatniczych. Zbiegło się ono w tym roku z obchodami „dni płatności bezgotówkowych”. Konferencje otworzył Andrzej Wolski, wiceprezes Centrum Prawa Bankowego i Informacji, a w pierwsze wystąpieniu otwierającym Tadeusz Kościński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju, przedstawił obecne działania i zamierzenia resortu. Przypomniał, że już w przyszłym roku będziemy obchodzić setną rocznicę uzyskania przez Polskę niepodległości. Wtedy mieliśmy tylko 20 lat na odbudowę gospodarki kraju po zaborach, obecnie – od ponad 25 lat – przekształcamy ją po okresie komunizmu. Choć niewątpliwie odnieśliśmy sukcesy, to dziś musimy zmieniać polską gospodarkę na bardziej innowacyjną. Dlatego też w tym roku rząd przyjął „Strategię na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”. Jej celem jest przejście od Polski „papierowej”, „analogowej” do Polski „cyfrowej”, w tym także bezgotówkowej. To, co obecnie robimy, jest kluczowe dla transformacji naszego kraju. Min. Tadeusz Kościński wyraził nadzieję, że szybko osiągniemy wysoki poziom obrotu bezgotówkowego (80% ) i przybliżymy się do wskaźników notowanych przez przodujące w Europie kraje.

Czy ten rok okaże się przełomowy?

Wiele na to wskazuje. Mówił o tym Dariusz Marcjasz, wiceprezes zarządu Krajowej Izby Rozliczeniowej S.A. Dziś można już bezgotówkowo rozliczać się w urzędach miast oraz gmin. W ramach wdrażanego programu, do końca września br. przeprowadzono w tych jednostkach już 100 tys. transakcji bezgotówkowych o wartości prawie 13 mln zł. Tylko we wrześniu 2017 r było ich 30 tys., co pokazuje, jak szybko w nowy system wdrażają się urzędnicy – przeszkolono już ponad 1000 osób, a – jeśli uwzględni się zdobycie umiejętności przyjmowania płatności bezgotówkowych bez wykorzystania kas POS (płatności mobilne) – nawet dwa razy więcej. Prezes Dariusz Marcjasz zapowiedział konkurs dla urzędów pn. „Warto Bezgotówkowo”, którego beneficjentami mają być podległe jednostkom samorządowym szkoły. Patronat nad nim objęło Ministerstwo Rozwoju, a ruszy on 1 stycznia 2018 r.

Tadeusz Kościński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju, wyraził nadzieję, że szybko osiągniemy poziom 80% obrotu bezgotówkowego w Polsce.

Postępy w realizacji programu wsparcia obrotu bezgotówkowego przedstawił dr Mieczysław Groszek, prezes zarządu Fundacji Polska Bezgotówkowa. Fundacja zamierza w ciągu czterech lat zainstalować w naszym kraju 600 tys. nowych punktów płatności bezgotówkowych. Jak stwierdził mówca, są to już nie tylko zmiany ilościowe, ale i zmiany jakościowe. Zwłaszcza jeśli dodać do tego program płatności bezgotówkowych w urzędach. Przedstawił też harmonogram prac fundacji na najbliższe cztery lata. Budżet akcji oszacowano na 600 mln zł, a przeciętna kwota dofinansowania jednego terminala płatniczego u przedsiębiorcy ma wynieść 1000 zł.

W panelu dyskusyjnym moderowanym przez dr. Mieczysława Groszka uczestniczyli: Elżbieta Burliga – dyrektor ds. rozwoju rynku w firmie First Data Polska, Bernadetta Celebańska – główny specjalista w Wydziale Nadzoru i Administracji Urzędu Miasta Częstochowy, Dariusz Marcjasz i Marianna Sidoroff – zastępca dyrektora Departamentu Gospodarki Elektronicznej w Ministerstwie Rozwoju. Dyskutowano o płatnościach bezgotówkowych w Polsce w perspektywie po roku 2020.

Jak wiadomo w kwietniu br. Ministerstwo Rozwoju razem z Krajową Izbą Rozliczeniową uruchomiło ogólnopolski „Program upowszechniania płatności bezgotówkowych w administracji publicznej”. W czerwcu Ministerstwo Rozwoju, Mastercard, Visa i Związek Banków Polskich podpisały porozumienie o powstaniu „Programu wsparcia obrotu bezgotówkowego”. Do ilu urzędów można wybrać się już bez gotówki oraz od kiedy za mandat zapłacimy kartą? Czy i kiedy zostanie zrealizowany cel odwrócenia relacji udziału procentowego liczby transakcji bezgotówkowych względem gotówkowych z obecnych 20% na 80% na 80% do 20%?