Raport Specjalny. Horyzonty Bankowości 2020. Technologie – KDPW: KDPW liderem we wdrażaniu technologii blockchain na rynku kapitałowym

Technologią, która cieszy się szczególnym zainteresowaniem w ostatnich latach jest blockchain, którym zainteresował się także Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych. Efektem prac ekspertów KDPW nad tym rozwiązaniem było uruchomienie 1 lipca 2019 r. Platformy Blockchain dla Rynku Kapitałowego – nowoczesnej platformy technologicznej będącej rozwiązaniem sektorowym, ukierunkowanym na współpracę wielu podmiotów, w celu wymiernego zwiększania wzajemnych korzyści. Unikalna w skali światowej Platforma Blockchain adresowana jest do podmiotów świadczących usługi na rynku kapitałowym: banków, domów maklerskich oraz innych podmiotów, które mogą partycypować w tworzeniu wspólnej infrastruktury i są zainteresowane integrowaniem w jej ramach usług. Umożliwia ona tworzenie własnych aplikacji wspierających rozwój innowacyjnych usług biznesowych, przy wykorzystaniu wspólnych rozwiązań systemowo-komunikacyjnych. Współpraca podmiotów, będących uczestnikami platformy, przyniesie wymierne korzyści dla rynku, dzięki wykorzystaniu właściwości technologii blockchain ułatwiającej kooperację partnerów na co dzień ze sobą konkurujących.

Przygotowywanie do wyzwań

Poza wizją biznesową, projekt miał za zadanie przygotować rynek kapitałowy do wyzwań, jakie niesie ze sobą technologia blockchain, w tym takich, które mogłyby się wiązać ze skracaniem łańcucha pośredników, czy zmianą ich roli. Zgodnie z przewidywaniami w przyszłości coraz większą rolę mogą pełnić podmioty oferujące możliwość integrowania usług na rynku lub zapewniające infrastrukturę dla niezależnych uczestników rynku. KDPW, tworząc Platformę Blockchain dla Rynku Kapitałowego jako rozwiązanie sektorowe, inicjuje tym samym proces budowy ekosystemu zapewniającego powstawanie rozwiązań opartych na innowacyjnych technologiach.

Tym, co przyświecało KDPW przy tworzeniu koncepcji platformy, była minimalizacja kosztów związanych z tworzeniem usług w modelu rozproszonym. Spójne procesy zarządzania, jednolita, otwarta architektura oraz procedury stanowią fundament wszystkich aplikacji w jej obrębie. Pozwala to na tworzenie konkretnych rozwiązań bez potrzeby ponoszenia powielanych nakładów na budowanie sieci oraz opracowywanie procesów jej utrzymania. Obniża to próg wejścia w obszar technologii blockchain oraz pozwala szeroko wykorzystywać potencjał ekosystemu stworzonego przez instytucje rynku kapitałowego. 

Od strony technologicznej całość została oparta na otwartym framework Hyperledger Fabric, tworzonym w modelu Open Source. Otwarte rozwiązanie zapewnia transparentność, także na poziomie technologicznym, co ma istotne znaczenie przy tworzeniu wysokiego poziomu zaufania w ramach stworzonej sieci. Warto też zauważyć, że platforma funkcjonuje jako tzw. blockchain prywatny (ang. permissioned blockchain), co oznacza, że uczestnikami sieci mogą być tylko zaufane, zidentyfikowane i uwierzytelnione podmioty. Mogą one pełnić różne, dostosowane do ich potrzeb, role w ramach poszczególnych aplikacji, a także mogą uczestniczyć tylko w części dostępnych na platformie usług. Daje to dużą elastyczność, przy zapewnieniu dostępu do informacji tylko uprawnionych podmiotów w ramach sieci. 

eVoting już uruchomiony

Pierwszą uruchomioną na Platformie Blockchain usługą jest eVoting, który digitalizuje proces głosowania na walnych zgromadzeniach spółek. Aplikacja dostępna jest od 30 września 2019 r. i zapewnia obsługę walnych zgromadzeń spółek publicznych, w tym głosowanie z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej. 

eVoting został zintegrowany z aplikacją Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych służącą do przekazywania emitentom wykazu uprawnionych do udziału w walnym zgromadzeniu. Integracja ułatwia emitentom korzystanie z usług KDPW z jednego punktu dostępowego. Interesariuszami eVoting, oprócz emitentów i akcjonariuszy, są podmioty prowadzące rachunki papierów wartościowych, którym eVoting uruchomiony na Platformie Blockchain daje możliwość integracji z usługą prowadzenia rachunku papierów wartościowych. Beneficjentami usługi eVoting są także organy nadzoru – dzięki niezaprzeczalności procesu i bezpośredniemu dostępowi do informacji. 

Usługa eVoting może znacząco wpłynąć na aktywizację akcjonariuszy i zachęcić ich do brania czynnego udziału w funkcjonowaniu spółek, których są współwłaścicielami. W szczególności dotyczy to akcjonariuszy, którzy dzisiaj, ze względu na brak łatwo dostępnej i jednolitej informacji o walnych zgromadzeniach, sformalizowany proces głosowania czy koszty związane z fizycznym udziałem w WZ, w większości przypadków rezygnują z jednego ze swoich podstawowych praw wynikających z posiadania akcji. 

Rozwiązania ułatwiające akcjonariuszom wykonywanie ich praw, w tym udział i głosowanie na walnych zgromadzeniach, wpisują się w założenia i cel dyrektywy o prawach akcjonariuszy (SRD II).

Nowoczesne, bezpieczne i tanie narzędzie, jakim jest usługa eVoting, zapewnia dostęp do pełnej i wiarygodnej informacji o walnych zgromadzeniach, pozwala śledzić cały proces i brać w nim czynny udział z dowolnego miejsca i o dowolnej porze, a także zapewnia spójny, przejrzysty i niezaprzeczalny wgląd w wyniki walnego zgromadzenia, w tym sposób oddania głosów przez inwestora. Pozwala również na spełnienie wymogu potwierdzenia przyjęcia i zliczenia głosów przez emitenta, co jest jednym z wymogów SRD II.

Udział i głosowanie na walnym zgromadzeniu z wykorzystaniem aplikacji eVoting są bezpłatne dla akcjonariusza. 

Aby korzystać z aplikacji KDPW eVoting, niezbędne jest otwarcie konta dostępowego w ramach systemu dostępowego KDPW. Otwarcie konta jest bezpłatne.

Wdrożenie rozwiązania nie wymaga, aby każdy interesariusz, w tym przede wszystkim inwestor czy emitent, aktywnie uczestniczyli w sieci blockchain. Podmioty zamierzające wyłącznie korzystać z dostępnych funkcjonalności nie muszą ponosić kosztów budowy i utrzymania sieci, będąc użytkownikiem działających w sieci aplikacji.

Otwarty na nowe technologie

Polski rynek kapitałowy, którego Grupa KDPW jest jednym z kluczowych podmiotów, można określić jako nowoczesny, bezpieczny i zgodny z uznanymi międzynarodowymi standardami. Jednym z dowodów potwierdzających tę tezę jest zakwalifikowanie polskiego rynku przez agencję FTSE Russell do grona 25 najbardziej rozwiniętych rynków kapitałowych na świecie oraz europejskie autoryzacje dla usług spółek Grupy KDPW (CCP, Repozytorium Transakcji EMIR, ARM). 

KDPW jest zaangażowany w proces świadczenia usług uczestnikom rynku kapitałowego w Polsce oraz innych krajach europejskich. Wykorzystujemy nowe technologie w celu zwiększania poszerzenia oferty świadczonych usług, dostosowania się do rosnących potrzeb i wymagań oraz podniesienia satysfakcji z naszych rozwiązań. 

Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych stał się firmą technologiczną, tworzącą własne rozwiązania w podstawowych obszarach biznesowych, otwartą na innowacje i systematycznie inwestującą w obszar B&R (badań i rozwoju). Na przestrzeni ostatnich lat w dynamicznie zmieniającym się otoczeniu rynkowym i regulacyjnym Grupa KDPW, dzięki konsekwentnie realizowanej strategii rozwojowej i współdziałaniu z uczestnikami rynku, stworzyła komplementarny pakiet usług, odpowiadający współczesnym wymogom najbardziej rozwiniętych centrów finansowych. Efektywna i bezpieczna infrastruktura post-transakcyjna daje gwarancję niezakłóconego funkcjonowania rynków finansowych, dlatego tak istotne jest, aby była ona tworzona z wykorzystaniem możliwości, jakie dają nowe technologie. 

Niezależnie od branży, w jakiej funkcjonują współczesne przedsiębiorstwa, przewagę konkurencyjną budują w głównej mierze nowoczesne rozwiązania i technologie. Innowacje technologiczne, nowe aplikacje czy rozwiązania organizacyjne to krok w stronę cyfrowej transformacji biznesu, która już trwa. Dlatego usługi Grupy KDPW opierają się na nowych rozwiązaniach technologicznych, często pionierskich – tak jak ma to miejsce w przypadku usługi eVoting oraz Platformy Blockchain dla Rynku Kapitałowego.