Raport specjalny: Forfaiting w Polsce

Udostępnij Ikona facebook Ikona LinkedIn Ikona twitter

W trudnych dla gospodarki czasach każdy sposób, który pomaga zachować płynność finansową, powinien być wykorzystywany. Choćby faktoring i forfaiting. Problemem jest mała znajomość tych narzędzi i różnic pomiędzy nimi oraz kojarzenie ich z windykacją, co nie do końca jest słuszne.

Adam Wieczorek

Choć faktoring i forfaiting to finansowanie bieżącej działalności przedsiębiorstwa poprzez wykupienie jego wierzytelności przez bank lub inną wyspecjalizowaną firmę – są między nimi istotne różnice. W faktoringu skupuje się wierzytelności w postaci faktur. Najczęściej dotyczy to niższych kwot i krótszych terminów. W przypadku forfaitingu s ą t o z r eguły w yższe k woty, dłuższe terminy, a przedmiotem są wyłącznie wierzytelności zabezpieczone m.in. przez akredytywę dokumentową, weksel lub gwarancję bankową. Ważnym wyróżnikiem jest brak regresu, czyli ewentualne ryzyko ściągnięcia pieniędzy od dłużnika spoczywa na banku. W faktoringu regres może być lub nie. Przyjmuje się, że faktoring to usługa bardziej krajowa, a podmiotem forfaitingu s ą n ależności od podmiotów zagranicznych, ale nie zawsze musi tak być.

Zaletami forfaitingu s ą s zybka z amiana należności terminowych na gotówkę oraz brak w stosunku do niego prawa regresu ze strony banku. Firmy, które mają kontakty z klientami zagranicznymi mogą w ten sposób ograniczać lub eliminować swoje ryzyko handlowe oraz związane z sytuacją kursową i polityczną. Przy dużych kontraktach znaczenie ma możliwość finansowania całej wartości kontraktu. Stopę dyskonta można też ustalić z góry. Dokumentacja potrzebna do zawarcia umowy pomiędzy forfaitystą (eksporter) i forfaiterem (instytucja finansowa) jest prosta, a realizacja szybka. Zauważmy, że w przypadku forfaitingu (ze względu na rodzaj zabezpieczenia) nie ma dodatkowych usług związanych z zarządzaniem należnościami, takich jak choćby sprawdzenie wierzytelności i wypłacalności finansowej kontrahentów czy monitoring odbiorców, jak to jest w faktoringu z regresem.

Oczywiście należy zdawać sobie sprawę z ograniczeń forfaitingu, takich jak wysoki koszt. Odsetki dyskontowe za cały okres transakcji są potrącane z góry. Jednak w trudniejszych czasach i przy bardzo egzotycznych kierunkach eksportu może to być znaczące zabezpieczenie dla firmy. Choć forfaiting m oże b yć s kutecznym zabezpieczeniem, przed ryzykiem kursowym, to przedmiotem umowy są wierzytelności, które muszą spełnić często surowe kryteria określone przez bank, np. wybór waluty uznawanej za powszechnie występującą w obrocie międzynarodowym, czyli tylko euro lub dolary.

Jaki był 2012 r?

W przypadku faktoringu miniony rok okazał się udany. Obroty firm zrzeszonych w Polskim Związku Faktorów (PZF) zwiększyły się o prawie 22 proc., do 81,8 mld zł. PZF szacuje, że obroty wszystkich instytucji faktoringowych działających w Polsce, łącznie z niezrzeszonymi w związku, przekroczyły, po raz pierwszy w historii, wartość 100 mld zł. Wartość tego rynku uległa podwojeniu w ciągu czterech lat (51,4 mld zł w 2009 r.). Udział obrotów objętych w 2012 r. faktoringiem przekroczył 5 proc. PKB Polski, co jest jednym z podstawowych wskaźników, świadczących o dojrzewaniu rodzimego rynku.

Trudno o podobnej skali mówić w przypadku forfaitingu, choć tu z reguły transakcje są duże. Jak podkreśla Jerzy Dąbrowski, Bank Millennium, Polski Związek Faktorów, rynek forfaitingu przypomina wczesne lata faktoringu. Bardzo często nie jest on standardowym rozwiązaniem dostępnym w ofercie bankowej, a wiedza o nim wśród polskich firm nie jest zbyt duża. Jednak z roku na rok tego typu transakcji jest więcej i wydaje się, że następne lata przyniosą większe zainteresowanie możliwością dyskontowania zabezpieczonych płatności, zwłaszcza że to rozwiązanie daje firmie wszystkie te korzyści, jakie oferuje faktoring rozumiany jako dyskontowanie krótkoterminowych należności handlowych.

Artykuł jest płatny. Aby uzyskać dostęp można:

  • zalogować się na swoje konto, jeśli wcześniej dokonano zakupu (w tym prenumeraty),
  • wykupić dostęp do pojedynczego artykułu: SMS, cena 5 zł netto (6,15 zł brutto) - kup artykuł
  • wykupić dostęp do całego wydania pisma, w którym jest ten artykuł: SMS, cena 19 zł netto (23,37 zł brutto) - kup całe wydanie,
  • zaprenumerować pismo, aby uzyskać dostęp do wydań bieżących i wszystkich archiwalnych: wejdź na BANK.pl/sklep.

Uwaga:

  • zalogowanym użytkownikom, podczas wpisywania kodu, zakup zostanie przypisany i zapamiętany do wykorzystania w przyszłości,
  • wpisanie kodu bez zalogowania spowoduje przyznanie uprawnień dostępu do artykułu/wydania na 24 godziny (lub krócej w przypadku wyczyszczenia plików Cookies).

Komunikat dla uczestników Programu Wiedza online:

  • bezpłatny dostęp do artykułu wymaga zalogowania się na konto typu BANKOWIEC, STUDENT lub NAUCZYCIEL AKADEMICKI