Raport Specjalny Bancassurance: Polisa z UFK to umowa mieszana

Raport Specjalny Bancassurance: Polisa z UFK to umowa mieszana
Udostępnij Ikona facebook Ikona LinkedIn Ikona twitter
Roszczenia klientów zakładów ubezpieczeń o zwrot opłat pobranych tytułem wykupu polisy na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym podlegają przedawnieniu na zasadach ogólnych, na podstawie art. 118 Kodeksu cywilnego. W takich przypadkach nie ma zastosowania art. 819 § 1 k.c., przewidujący trzyletni okres przedawnienia dla roszczeń z umowy ubezpieczenia. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w trzech jednobrzmiących uchwałach, podjętych 10 sierpnia br.

Decyzja SN ma kluczowe znaczenie dla tych konsumentów, którzy nie mogli skorzystać z ugód zawartych pomiędzy UOKiK a częścią zakładów ubezpieczeń oferujących produkty inwestycyjne. Podpisane w marcu i grudniu 2016 r. porozumienia przewidywały zwrot znacznej części opłat likwidacyjnych, pobranych tytułem przedwczesnego wypowiedzenia umów. Szczególne znaczenie miało rozstrzygnięcie grudniowe, do którego przystąpiło siedemnastu ubezpieczycieli: umożliwiło ono bowiem klientom ubieganie się o wypłatę środków pobranych tytułem wypowiedzenia polis sprzed 2014 r., które już wtedy objęte były w znacznej części przedawnieniem roszczeń. Uzgodnienia poczynione pomiędzy organami ochrony konsumenta a dostawcami produktów z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym nie miały jednak żadnego zastosowania do pozostałych zakładów, ich klientom pozostaje zatem wyłącznie dochodzenie zwrotu opłat na drodze sądowej. Wynik rozprawy w takich sytuacjach determinowany jest nie tylko stwierdzeniem przez sąd abuzywnego charakteru klauzul określających wysokość pobranych opłat, ale również stwierdzeniem, czy dane roszczenie nie uległo przedawnieniu. O ile jednak w pierwszej kwestii Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wypracował dość stabilną linię orzeczniczą, to wyznaczanie terminu przedawnienia budziło w ostatnich latach poważne kontrowersje.

Trzy lata, a może dziesięć?

„Roszczenia z umowy ubezpieczenia przedawniają się z upływem lat trzech”. Ten zwięzły, jednoznaczny i niedopuszczający żadnych wyjątków zapis art. 819 § 1 Kodeksu cywilnego zdaje się nie pozostawiać najmniejszych wątpliwości odnośnie granic skutecznego dochodzenia roszczeń z tytułu polis z UFK, zdefiniowanych wszak explicite w załączniku do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Taką, z pozoru oczywistą, linię interpretacyjną przyjęły zakłady ubezpieczeń, analogiczne stanowisko pojawiało się również w judykaturze. „Roszczenie powoda nie mogło być dochodzone jako roszczenie z tytułu nienależnego świadczenia, a zatem aktualizuje się zarzut naruszenia art. 819 § 1 k.c., który stanowi o umowie ubezpieczenia. Powód nie kwestionuje w apelacji ustaleń Sądu Rejonowego dotyczących rodzaju wiążącej strony umowy. Sąd I instancji stwierdził, że strony łączyła umowa ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, a nie umowa lokaty czy instrumentu finansowego. Dlatego uznał, że w niniejszej sprawie zastosowanie mieć będzie trzyletni termin przedawnienia z uwagi na treść art. 819 § 1 k....

Artykuł jest płatny. Aby uzyskać dostęp można:

  • zalogować się na swoje konto, jeśli wcześniej dokonano zakupu (w tym prenumeraty),
  • wykupić dostęp do pojedynczego artykułu: SMS, cena 5 zł netto (6,15 zł brutto) - kup artykuł
  • wykupić dostęp do całego wydania pisma, w którym jest ten artykuł: SMS, cena 19 zł netto (23,37 zł brutto) - kup całe wydanie,
  • zaprenumerować pismo, aby uzyskać dostęp do wydań bieżących i wszystkich archiwalnych: wejdź na BANK.pl/sklep.

Uwaga:

  • zalogowanym użytkownikom, podczas wpisywania kodu, zakup zostanie przypisany i zapamiętany do wykorzystania w przyszłości,
  • wpisanie kodu bez zalogowania spowoduje przyznanie uprawnień dostępu do artykułu/wydania na 24 godziny (lub krócej w przypadku wyczyszczenia plików Cookies).

Komunikat dla uczestników Programu Wiedza online:

  • bezpłatny dostęp do artykułu wymaga zalogowania się na konto typu BANKOWIEC, STUDENT lub NAUCZYCIEL AKADEMICKI