Prof. Paul Dembiński doktorem honoris causa SGH

Ekonomia w ostatnim czasie znalazła się na ustach wszystkich, wraz z technologią stanowiąc rdzeń i nierzadko ostateczny argument w dyskusjach niemal na każdy temat. Wśród nauk ekonomia stała się tym, czym w wiekach średnich dla europejskiej myśli była teologia: źródłem treści kształtujących inne dziedziny nauki i życia. Żyjemy w świecie objaśnianym przez ekonomię, a wielu podziela pogląd, jakoby gospodarka poddana współczesnej, naukowej ekonomii jest w pełni bezpieczna. Tym bardziej dotkliwie zaskoczył na kryzys lat 2007-2011 – przypomniał w swym wystąpieniu prof. Marek Rocki.

Przyczyn tak potężnego krachu niektórzy eksperci usiłowali dopatrywać się w niedoskonałościach natury systemowej. – Bohater naszego dzisiejszego wydarzenia, prof. Paul Dembiński obrał inną drogę interpretacji, w swoich pracach wskazując na kwestie dużo bardziej podstawowe, jak etyka i indywidualna odpowiedzialność uczestników każdej transakcji finansowej. Z prac prof. Dembińskiego można wyciągnąć wniosek ze profesjonalizm korporacyjny i posługiwanie się zaawansowanymi metodami analitycznymi nie chroni naszych relacji i transakcji przed błędami wynikającymi ze słabości kondycji ludzkiej. Potrzebujemy świadomej etyki i rzeczywistej odpowiedzialności – podkreślił rektor SGH.

Etyka jest ważna w gospodarce

Dodał on, iż kreowanie właściwych postaw moralnych w środowisku przyszłych działaczy gospodarczych i finansistów stanowi obowiązek każdej wyższej szkoły kształcącej tego rodzaju specjalistów, a więc również Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.

W tej działalności edukacyjnej nieocenione znaczenie ma rzecz jasna dorobek największych autorytetów w dziedzinie etyki biznesu i finansów, takich jak prof. Paul Dembiński. – Przypomina on, iż etyka nie stanowi wymysłu specjalistów od promocji, tylko jest integralnym i jakże koniecznym składnikiem odradzającej się ekonomii – wskazał prof. Rocki.

Tę godność nadaje się osobom wybitnym, zasłużonym dla rozwoju nauki i kultury, ludziom wielkiego formatu, bez których świat byłby uboższy – zaznaczył w wygłoszonej laudacji prof. Janusz Ostaszewski, promotor prof. Dembińskiego.

Kryzys 2008 roku zmienił nauki ekonomiczne

Dodał on, iż uwzględnianie kwestii społecznych w naukach ekonomicznych szczególnego znaczenia nabrało właśnie po ostatnim kryzysie gospodarczym. – Aspekty te dostrzegano wprawdzie od pokoleń, jednak właściwego znaczenia nabrały one dopiero po roku 2008, kiedy zdano sobie sprawę, jak wiele zjawisk doprowadziło do jego zaistnienia, i jak wielkie muszą ponosić społeczeństwa za niefrasobliwość instytucji finansowych, a niekiedy również ich pazerność, chciwość i butę – nadmienił prof. Ostaszewski.

Na te właśnie problemy w swej twórczości i pracy naukowej konsekwentnie zwracał uwagę nowy doktor honoris causa, nierzadko wyprzedzając światową myśl ekonomiczną nawet o kilkanaście lat. – SGH przyznaje ten zaszczytny tytuł ekonomiście urodzonemu w Krakowie, który rozwija naukę o finansach na całym świecie nigdy nie zapominając o swych korzeniach – podkreślił prof. Ostaszewski.

Centralnym punktem uroczystości był wykład poprowadzony przez prof. Paula Dembińskiego. – Kryzys który się rozpoczął 10-12 lat temu odcisnął szerokie piętno na naukach ekonomicznych – podkreślił prelegent, przypominając znamienne pytanie królowej brytyjskiej Elżbiety II do finansistów: „Dlaczego nikt z Was nie zauważył kiedy narastał problem?”. – W tym stwierdzeniu zawierały się dwa pytania: czemu eksperci sami nie dopatrzyliście się nieprawidłowości, i czemu nie zwrócili uwagi na zauważalne symptomy kryzysu. W rzeczywistości niewielu obserwatorom chciało się dostrzec, jaka rzeczywistość społeczna i ekonomiczna kryje się za kredytami subprime  – ocenił prof. Dembiński.

Uważa on, iż światowa myśl ekonomiczna koncentrowała się w znacznej mierze na syntezach i uogólnieniach, w tym teoretyzowaniu zabrakło natomiast rzetelnej analizy konkretnych sytuacji ze świata realnej gospodarki. – W świecie pokryzysowym trzeba poświęcić więcej uwagi temu co, czym i jak mierzymy – wskazał prelegent.

Problemem była również przyjęta przez świat ekonomistów niemal bezkrytycznie koncepcja  racjonalności zachowań, obliczeń i wyborów w gospodarce. – Kryzys zmienił sytuację, w nauce o finansach powoli odżywa uśpiona od lat 60 dyskusja epistemiologiczna – powiedział prof. Dembiński.

Jaka jest prawdziwa misja rynków finansowych? Od tego pytania zaczęła się długa podróż, która doprowadziła do powstania Obserwatorium Finansów w Genewie, do nagrody Ethics & Trust in Finance, którą przyznajemy ludziom poniżej 35 lat, również z udziałem polskiej kapituły tej nagrody, która funkcjonuje i rozwija się pod pieczą Komisji Etyki Bankowej ZBP. Już niedługo poznamy laureata siódmej edycji tego szczególnego wyróżnienia – wspomniał prelegent.

Reprezentantów polskich banków nie mogło zabraknąć również podczas uroczystości wręczenia dyplomu doktora honoris causa. Związek Banków Polskich reprezentowali prezes Krzysztof Pietraszkiewicz i wiceprezes Włodzimierz Kiciński, na sali był również obecny m.in. Krzysztof Kalicki, prezes Deutsche Bank Polska.

Prof. Dembiński w swym wystąpieniu przypomniał trzech innych doktorów honoris causa SGH: prof. Jana Drewnowskiego, który wyemigrował z Polski w latach 60- tych ubiegłego stulecia, byłego przewodniczącego Komisji Europejskiej Jose Manuela Barroso, który otrzymał tytuł w roku 2007 oraz Krzysztofa Pietraszkiewicza, doktora honoris causa od 29 listopada 2017 roku.

– Mamy wiele wspomnień z ostatnich 25 lat tworzenia i umacniania polskiego systemu finansowego – tymi słowami prof. Dembiński zwrócił się do obecnego na sali prezesa ZBP.