Ponad 2,2 mln Polaków rocznie zostanie pozbawionych dostępu do finansowania?

Ponad 2,2 mln Polaków rocznie zostanie pozbawionych dostępu do finansowania?
Fot. stock.adobe.com / Tomasz Warszewski
Udostępnij Ikona facebook Ikona LinkedIn Ikona twitter
Wprowadzenie nowych przepisów prawa negatywnie wpłynie na kształt sektora rynku kredytów konsumenckich. Ponad 2,2 mln Polaków rocznie zostanie pozbawionych dostępu do finansowania, podkreślają eksperci ZPF.

Komitet Ekonomiczny Związku Przedsiębiorstw Finansowych opublikował przewidywania dot. rozwoju rynku kredytów w najbliższych miesiącach. W ocenie ekspertów ZPF duża część sektora pożyczkowego, który od roku 2019 ponosi straty, może nie wytrzymać zbiegu planowanych obecnie zmian regulacyjnych i ryzyka nadchodzącego osłabienia koniunktury gospodarczej.

Trudna sytuacja w branży uderzy w konsumentów.

Sektor pożyczkowy ze stratami

Po blisko dwóch latach pandemii rynek kredytów konsumenckich znajduje się w stanie niepewności. W głównym segmencie rynku, tj. kredytów bankowych, wartość akcji kredytowej była w 2021 znacznie niższa niż przed pandemią, co było bezpośrednim efektem blisko dwudziestoprocentowego spadku liczby kredytobiorców.

Wzrost w segmencie pożyczkowym (pozabankowym) był w tym czasie symboliczny, zaś rozwój rynku kredytów ratalnych – wobec boomu e-commerce – nie był imponujący, zważywszy choćby na istotny wzrost cen w ostatnich dwóch latach. W ostatnich latach sektor pożyczkowy przynosił straty, które tylko w okresie 2019-2020 przekroczyły 400 mln zł. 

Czytaj także: W pierwszym kwartale Polacy pożyczyli o prawie 50 procent więcej niż rok temu

Regulacje ustawy antylichwiarskiej a rynek

Ponadto od 2017 roku nad rynkiem kredytowym wisi widmo tzw. ustawy antylichwiarskiej[1], budujące niepewność co do warunków prowadzenia biznesu, zwłaszcza w sektorze pożyczkowym. Wdrożenie ustawy w planowanym kształcie będzie miało negatywny wpływ na zdolność firm tego sektora do prowadzenia rentownej działalności, przede wszystkim ze względu na  przewidziane w niej drastyczne ograniczenie limitu kosztów pozaodsetkowych.

Zmniejszenie rentowności pożyczania w sektorze pożyczkowym, (…) wyeliminuje z rynku nie tylko znaczącą część podmiotów (…), ale i dużą część jego klientów

Dodatkowe negatywne skutki będą wynikiem wprowadzenia zapisów zakazujących instytucjom pożyczkowym finansowania akcji pożyczkowej z emisji obligacji oraz – w związku z planowanym objęciem ich nadzorem KNF – zobowiązujących je do ponoszenia kosztów nadzoru w wysokości do 0,5% ich przychodów.

Łącznym efektem tych zmian, jeżeli zostaną wprowadzone, będzie dalsze zmniejszenie rentowności pożyczania w sektorze pożyczkowym, co wyeliminuje z rynku nie tylko znaczącą część podmiotów tego sektora, ale i dużą część jego klientów.

Czytaj także: Apel Rady Przedsiębiorczości o odrzucenie projektu nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o kredycie konsumenckim

Wzrośnie skala wykluczenia finansowego?

‒ Wdrożenie ustawy w przedłożonym do Sejmu kształcie oznaczać będzie zmiany w strukturze rynku kredytu konsumenckiego, w którym tradycyjnie dominująca pozycja konkurencyjna sektorów bankowego i SKOK-ów będzie dodatkowo usankcjonowana nowymi przepisami prawa.

Zwiększy także skalę wykluczenia finansowego, ograniczając znacznej liczbie konsumentów dostęp do legalnego rynku pożyczkowego – mówi Krzysztof Opaliński, przewodniczący Rady Nadzorczej Fines S.A., Członek Komitetu Ekonomicznego ZPF.

Konsumenci nadal będą chcieli pożyczać pieniądze (…). Jeśli nie dostaną ich w instytucjach pożyczkowych i bankach pójdą gdzieś indziej, poza sferę regulowaną

Przygotowana przez Ministerstwo Sprawiedliwości ustawa zmusi tysiące Polaków do szukania finansowania poza legalnym rynkiem. Z analiz CRIF, jednego z Członków ZPF, wynika, że po wejściu w życie projektowanego prawa, szansę na uzyskanie pożyczki będzie miała tylko 1/3 Polaków, którzy otrzymują pożyczki na obecnych warunkach. To oznacza, że ponad 2,2 mln osób rocznie w ogóle nie uzyska potrzebnego im finansowania.

‒ Wykluczenie z rynku finansowego tysięcy Polaków miesięcznie spowoduje, że miejsce oferty firm pożyczkowych zajmą „inne usługi”. Konsumenci nadal będą chcieli pożyczać pieniądze na swoje potrzeby. Jeśli nie dostaną ich w instytucjach pożyczkowych i bankach pójdą gdzieś indziej, poza sferę regulowaną – ostrzega Marcin Czugan, prezes Zarządu ZPF.

Więcej informacji na ten temat w opracowaniu Komitetu Ekonomicznego ZPF pt. „Perspektywy ekonomiczne 2022”.


[1] Aktualna wersja projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania lichwie (druk sejmowy nr 1911 z 28 grudnia 2021 r., z późniejszymi poprawkami)

Źródło: Związek Przedsiębiorstw Finansowych / ZPF