Polska: zastój czy rozwój
Raport przytacza prognozę OECD, według której w latach 2020-2050 średni wzrost gospodarczy w Polsce spowolni do 1,8 %. rocznie.
Komisja Europejska jest tylko nieznacznie bardziej optymistyczna i przewiduje, że przeciętne tempo wzrostu wyniesie 2 % rocznie.
Według tych prognoz Polska jeszcze przez ok. 15 lat będzie rozwijała się szybciej niż USA i Niemcy, ale później negatywne skutki przemian demograficznych oraz niewystarczająca jakość instytucji zatrzymają konwergencję.
W rezultacie OECD szacuje, że w 2035 roku PKB na mieszkańca w Polsce wyniesie 73 proc. poziomu niemieckiego i przestanie rosnąć.
Firmy powinny rosnąć
Podtrzymanie wzrostu gospodarczego wymagać będzie wielu reform, w tym reform zwiększających podaż pracowników. „Gdyby odsetek osób pracujących w poszczególnych grupach wiekowych w 2050 roku był w Polsce tak wysoki jak obecnie w Niemczech, liczba pracujących byłaby większa o prawie 1,2 mln osób” – czytamy w Raporcie.
Eksperci FOR proponują reformy, które skłonią firmy, zwłaszcza wydajne, do inwestowania i powiększania swoich rozmiarów. Chcą zachęcać małe i średnie przedsiębiorstwa, które w większości rozliczają się z fiskusem podatkiem od osób fizycznych, do zakładania spółek kapitałowych (z o.o. lub akcyjnych), które są bardziej stabilne i zwykle więcej inwestują.
Bariery do usunięcia
FOR proponuje między innymi następujące reformy:
– Zniesienie ograniczeń konkurencji poprzez deregulację gospodarki.
– Wznowienie prywatyzacji.
– Obniżenie opodatkowania pracy – zastąpienie obecnego PIT i składek ZUS liniowym obciążeniem obejmującym także inne dochody z pracy niezależnie od typu umowy.
– Zdecydowane obniżenie opodatkowania osób najmniej zarabiających poprzez wzrost kwoty wolnej albo kosztów uzyskania przychodów, aby zachęcić do pracy osoby o niskich kwalifikacjach.
– Zmianę sposobu wyznaczania emerytury minimalnej, tak by opłacało się dłużej pracować – państwo gwarantowałoby pewną kwotę minimalną, ale jednocześnie każdy dodatkowy rok składek podnosiłby wartość przyszłej emerytury.
– Przekazanie akcji państwowych spółek obywatelom w ramach filaru kapitałowego systemu emerytalnego.
– Zastąpienie licencjonowania zawodów certyfikacją.
– Wprowadzenie kadencyjności i nieodwoływalności prezesa UOKiK.
– Znoszenie barier dla przepływu pracowników i kapitału do rosnących sektorów i najwydajniejszych firm, w tym przechodzenia z rolnictwa do innych sektorów.
– Zmianę regulacji hamujących wzrost firm i przekształcanie ich w spółki.
FOR jest zdania, że gospodarka polska ma potencjał umożliwiający dogonienie w ciągu życia jednego pokolenia światowej czołówki, pod warunkiem usunięcia barier hamujących wzrost.
