Polscy przedsiębiorcy polecają Niemcy jako kierunek ekspansji

„Uzyskanie dostępu do nowych rynków i klientów to najpopularniejsza motywacja ekspansji na niemiecki rynek” – mówi Michael Kern, dyrektor Polsko-Niemieckiej Izby Przemysłowo-Handlowej. Ten powód wskazuje niespełna 79% badanych. „Blisko 1/3 respondentów wymienia potrzebę zwiększenia skali działania, a ponad 20% – pozyskanie nowych kompetencji. Wg różnych źródeł, w Niemczech działa już ok. 1500-1700 firm z polskim kapitałem, z tego powodu w b.r. po raz pierwszy zdecydowaliśmy się na badanie aktywności polskiego biznesu w Niemczech. Chcemy kontynuować je w kolejnych latach” – dodaje Kern.

Ponad 17% z badanych przedsiębiorstw prowadzących ekspansję zagraniczną uznało, że osiągnęły one barierę rozwojową na rynku krajowym, a 33% zwróciło uwagę na takie kwestie, jak m. in. wiarygodność i rzetelność rynku, pozwalające na stabilizację firmy.

„Coraz wyraźniej widać, że polski rynek jest już za mały dla wielu rodzimych firm i aby dalej się rozwijać muszą one wychodzić z ofertą oraz inwestycjami za granicę. Najbliższy geograficznie, a jednocześnie bardzo atrakcyjny, jest dla nich rynek niemiecki. Co warte podkreślenia, ekspansja biznesowa polskich firm w tym kierunku przynosi korzyści zarówno Polsce, jak i Niemcom, dynamizując wzrost gospodarczy obu krajów” – mówi Magdalena Rokosz, dyrektor Pionu Bankowości Międzynarodowej i Transakcyjnej w PKO Banku Polskim.

„Co warte podkreślenia, zdecydowana większość (96%) przedsiębiorców ponowiłaby wybór Niemiec jako lokalizacji dla inwestycji. To oznacza, że większość polskich firm w Niemczech jest przekonanych o słuszności dokonanej kiedyś decyzji i zapewne będzie rozwijać działalność na rynku niemieckim” – zauważa Michael Kern, dyrektor AHK Polska.

W związku z dynamiczną ekspansją polskiego biznesu w kierunku Niemiec, w grudniu 2015 r. PKO Bank Polski otworzył we Frankfurcie nad Menem pierwszy zagraniczny oddział korporacyjny.

Co sprzyja prowadzeniu biznesu w Niemczech?
Respondenci ocenili rynek zachodniego sąsiada według 11 czynników atrakcyjności. Najlepsze oceny uzyskały:  jakość infrastruktury transportowej, komunikacyjnej, IT i energetycznej (93% zadowolonych bądź bardzo zadowolonych firm), dyscyplina płatnicza kontrahentów (64% zadowolonych i bardzo zadowolonych) i przewidywalność polityki gospodarczej (59% zadowolonych i bardzo zadowolonych).

Polscy przedsiębiorcy w stopniu bardziej umiarkowanym zadowoleni są z: wysokości obciążeń podatkowych (69%), przejrzystości systemu zamówień publicznych (61%), nastawienia administracji publicznej, w tym instytucji podatkowych (57%) oraz warunków dla działalności B+R (53%). Najwyższy odsetek odpowiedzi krytycznych wywoływał poziom kosztów pracy (27% niezadowolonych i bardzo niezadowolonych).

Jak zacząć?
„Małe firmy rozpoczynają zwykle od szukania kooperantów, rozszerzania sieci dystrybucji w Niemczech, wreszcie otwierania oddziałów. Większe praktykują przejęcia firm niemieckich, które poszukują sukcesorów. Z badań Zrzeszenia Niemieckich Izb Przemysłowo-Handlowych w Niemczech wynika, że dotyczy to ok. 40% sektora MŚP w Niemczech.” – mówi Michael Kern.

„We wprawnych rękach transakcje M&A stanowią doskonałe narzędzie ekspansji. Na rynku niemieckim widać rosnące zainteresowanie przejęciami średnich czy wręcz małych przedsiębiorstw lokalnych, co również może stanowić jedną z najskuteczniejszych metod wchodzenia na nowe rynki dla polskich spółek” – podkreśla Igor Stenzel, prawnik z kancelarii CMS. „W ostatnim czasie obserwujemy w Niemczech nasilający się problem braku sukcesorów wśród lokalnych firm rodzinnych. Założone często w okresie boomu pozjednoczeniowego przedsiębiorstwa teraz coraz częściej borykają się z brakiem następcy, który zechciałby kontynuować działalność biznesową. Dla właścicieli takich firm przekazanie rodzinnej schedy w ręce dużych, anonimowych inwestorów jest często rozwiązaniem, którego pragnęliby uniknąć. Dużo przychylniej spoglądają natomiast na inne rodzinne przedsiębiorstwa, które kontynuowałyby działalność według przyjętego modelu”.

Atutem w przypadku wejścia na nowy rynek poprzez M&A jest możliwość wykorzystania dotychczasowego potencjału i marki zagranicznego przedsiębiorstwa, a także istniejącej bazy klientów. Zaletę stanowirównież krótszy czas potrzebny do rozpoczęcia działalności na obcym rynku, dzięki uniknięciu i szeregu czynności związanych z uzyskiwaniem pozwoleń czy licencji.

„Inną możliwością, która stanowi ciekawą metodę rozwoju działalności zagranicznej, jest szeroko praktykowane w Niemczech przejęcie przedsiębiorstwa znajdującego się w upadłości” – dodaje Igor Stenzel. Prawnik z CMS podkreśla również znaczenie czynnika ludzkiego dla powodzenia ekspansji: „Warto jest zachęcić pracowników przejmowanej spółki nie tylko do pozostania w przedsiębiorstwie, ale także do aktywnej współpracy w nowej sytuacji.  Sprawdzone, zaufane oraz odpowiednio zmotywowane kierownictwo  – m.in. przy pomocy takich narzędzi jak np. możliwość otrzymania udziałów w spółce – może zadecydować o sukcesie na rynku”.

Dobra ocena kondycji firm, ale nie brak wyzwań
Zapytani o sytuację biznesową swego przedsiębiorstwa w Niemczech polscy przedsiębiorcy w największej liczbie określili ją jako dobrą i bardzo dobrą (łącznie ok. 61,4%). Niespełna połowa ankietowanych przewiduje w b.r. wzrost obrotów w porównaniu z 2015 r., ok. 25% planuje zwiększać zatrudnienie.

Wśród trzech najpilniejszych wyzwań w zakresie polityki gospodarczej Niemiec, które miałyby na celu ułatwienie prowadzenia tam przedsiębiorstwa, ankietowani przedsiębiorcy wymieniali przede wszystkim obniżenie podatków (15,7%) i kosztów pracy (10,0%). Rzadziej wskazywano ograniczenie biurokracji (8,6%), zwiększenie dostępu do wykwalifikowanych zasobów ludzkich (8,6%) i uproszczenie systemu podatkowego (7,1%).

Informacje o badaniu i raporcie
Badanie polskich firm w Niemczech („Niemcy w ocenie firm polskich obecnych za Odrą”), przeprowadzone zostało w styczniu 2016 r. na zlecenie Polsko-Niemieckiej Izby Przemysłowo-Handlowej (AHK Polska).

Celem badania była ocena niemieckiej koniunktury gospodarczej oraz uwarunkowań prowadzenia biznesu przez przedstawicieli polskich firm działających za Odrą.  W ramach projektu zrealizowano 70 wywiadów z polskimi podmiotami gospodarczymi, funkcjonującymi na rynku niemieckim. Najwięcej reprezentowało usługi i przemysł przetwórczy.

Kluczowe wnioski z badań opublikowano w raporcie „Polskie firmy na niemieckim rynku – wyzwania, szanse, możliwości” przygotowanego przez PKO Bank Polski, Polsko-Niemiecką Izbę Przemysłowo-Handlową (AHK Polska) i kancelarię CMS.

Dominik Modrzejewski