NUK w Banku Spóldzielczym: Nie tylko dla orłów

Wiesław Żółtkowski

Zdaniem nadzoru ekspozycje detaliczne mogą być premiowane mniejszym wymogiem kapitałowym, jeśli nie są zarządzane równie indywidualnie jak kredyty dla przedsiębiorców. Tymczasem dla banków spółdzielczych stosujących zawsze indywidualną ocenę ryzyka, podejście pakietowe jest trudne do wdrożenia. Wiarę w skuteczność stosowania metod statystycznych w zarządzaniu ryzykiem kredytowym podważył… światowy kryzys finansowy. Dotknięte nim banki myślą o powrocie do silnego respektowania indywidualnej oceny ekspozycji.

Odpowiedzialność po stronie banków

Nie oznacza to jednak zaniechania metod zarządzania pakietowego. W sytuacji kryzysowej oczekuje się, że banki będą stosowały wszelkie techniki ochrony swoich ekspozycji i nie kierowały się tylko strategią „marży na ryzyko”. Część z nich udzielała bowiem kredytów osobom fizycznym bez badania ich zdolności kredytowej, obliczała natomiast straty z portfela i pokrywała je odpowiednio zwiększoną marżą. Portfel mógł wówczas generować znaczne straty, ale dzięki odpowiedniej marży bank ma duży zysk.

Organy nadzorcze, wskazując na coraz większy zakres preferowanych metod zarządzania, przenoszą odpowiedzialność za ryzyko w całości na banki. Dlatego na wszelki wypadek nakazuje się stosować wszystkie dostępne metody oceny ryzyka kredytowego. Z jednej strony świadczy to o ogólnej bezradności organów nadzorczych, z drugiej powoduje wzrost odpowiedzialności za ryzyko podmiotów kredytujących. Istnieje ponadto ryzyko zdarzeń nieoczekiwanych, które trudno uwzględnić bankowi, bo zwykle bank tych zdarzeń nie wywołuje. To nadzorowi pozostaje w tej sytuacji określanie wymogów kapitałowych na pokrycie strat nieoczekiwanych.

Tak więc w drodze dodawania kolejnych metod mamy stan obowiązywania podejścia totalnego. Należy szczegółowo badać zdolność kredytową indywidualnych ekspozycji, wyznaczać i ściśle przestrzegać dla nich limitów zaangażowania, a następnie zarządzać portfelem kredytowym za pomocą różnych dostępnych metod statystycznych.

Indywidualnie, ale nie dowolnie

Cnotą okazało się ...