NUK w banku spółdzielczym: System, nie atrapa

Wiesław Żółtkowski

Banki często nie mają kompetencji do opracowania kompleksowych rozwiązań w zakresie ryzyka i stosują atrapy – aplikacje oraz procedury pozyskane z zewnątrz i wdrożone bez należytej adaptacji. Odwiedzając małe i duże BS-y, spotykam się z procedurami niedostosowanymi do lokalnych warunków, metodami badania ryzyka nieadekwatnymi do prowadzonych transakcji oraz brakiem systemów generujących odpowiednie raporty, co zmusza zwykle do uciążliwych prac ręcznych. W krańcowym przypadku następuje w banku rozdzielenie sfery regulacyjnej od codziennej praktyki.

Pakiety na ryzyko

Banki spółdzielcze potrzebują dobrych procedur, jednakże ich samodzielne przygotowanie jest często niemożliwe z braku sił i środków. Można wówczas zwrócić się o pomoc do banków zrzeszających, bądź poszukać – najlepiej w grupie kilku banków – wsparcia u zewnętrznych doradców, którzy mogą przygotować profesjonalne pakiety metod zarządzania ryzykiem dla różnych uwarunkowań lokalnych.

Jakie rodzaje ryzyka powinny być oprzyrządowane pakietami zróżnicowanych procedur, metod badania i aplikacji informatycznych?

Dotyczy to przede wszystkim ryzyka kredytowego, czyli badania jakości aktywów kredytowych. Z tego punktu widzenia istotne są dwa obszary: ocena zdolności kredytowej pojedynczych transakcji oraz ryzyko portfela kredytowego, co sprowadza się do badania zróżnicowania zbioru kredytów (inaczej pomiaru koncentracji w różnych przekrojach). Istotnym problemem jest rozstrzygnięcie zakresu stosowania metod badania płynności. Chodzi o szacowanie wartości pozycji aktywów i pasywów określonych w nadzorczych miarach płynności. Przy braku portfela handlowego mniejsze znaczenie ma zarządzanie ryzykiem stopy procentowej, nie można jednak tego pominąć, aczkolwiek wystarczy stosowanie prostych metod badawczych.

W części banków należy odnieść się do ryzyka walutowego, ale ma to bardzo ograniczony charakter ze względu na mały zakres operacji walutowych. Ryzyko operacyjne nie powoduje dużych strat, ale jest istotne z punktu widzenia rozbudowanych wymagań nadzorczych. Generalnie, zarządzanie ryzykiem służy ograniczeniu ...