Nowoczesny Bank Spółdzielczy | FLBS | Postforumowe reminiscencje

Sławomir Czopur
Dr nauk ekonomicznych, absolwent Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego oraz studiów doktoranckich na jego Wydziale Ekonomicznym. Autor i współautor publikacji dotyczących kapitałów finansowych banków, adekwatności kapitałowej i zmian strukturalnych w sektorze bankowości spółdzielczej. Specjalista w dziedzinie bankowości, finansów i rachunkowości bankowej. Od ponad 30 lat związany zawodowo z sektorem bankowości spółdzielczej. Początkowo jako specjalista, następnie główny księgowy i członek zarządu Banku Spółdzielczego w Brodnicy, od 2013 r. jako ekspert Banku Polskiej Spółdzielczości SA uczestniczył w pracach ministerialnych i komisjach sejmowych nad projektami ustaw i rozporządzeń regulujących funkcjonowanie bankowości spółdzielczej. Współorganizator systemu ochrony w Zrzeszeniu BPS. Od 2016 r. prezes zarządu Spółdzielni Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS.

Przewidywalność zmian, jakie zachodzą w naszym otoczeniu jest podstawą stabilnego funkcjonowania. Twórca porzekadła, które wywodzi się z kultury wschodniej, chyba nawet nie przypuszczał jak „czasy” mogą z biegiem wieków stać się bardzo „ciekawe”, zmienne i mało przewidywalne. A może to my jako społeczeństwo uśpiliśmy naszą czujność obserwacją stałego wzrostu i dobrobytu, który udało się wypracować.

Szok cywilizacyjny

W minionych trzydziestu latach zanotowaliśmy skok cywilizacyjny, nie tylko technologiczny, za którym coraz trudniej nadążyć znacznej części naszego społeczeństwa, ale i społeczno-ekonomiczny. Wrośliśmy w dosyć wygodną rzeczywistość, która pandemia w znaczący sposób zburzyła. Wydarzenia z początku 2020 r., na które, jak pokazały kolejne tygodnie, nie byliśmy przygotowani, diametralnie zmieniły sposób życia i w przyspieszonym tempie przemodelowały gospodarkę światową, dotykając także spółdzielczego sektora bankowego.

Przewidywalność zupełnie nam uciekła. Nie tylko nie byliśmy w stanie określić, jak będziemy w najbliższym czasie działać, ale czy w ogóle uda się wrócić do dotychczasowego modelu pracy. Powszechność pandemii i jej światowy zasięg zaburzył wszystkie więzi gospodarcze i pozrywał pieczołowicie budowane łańcuchy dostaw. Efekty odczuwamy do dzisiaj i pewnie jeszcze przez długi czas będziemy odczuwać. Rosnąca inflacja, powszechne braki towarów, co przy naszym przyzwyczajeniu do pełnych sklepowych półek nie jest zjawiskiem typowym, a dla banków niepewność warunków, w jakich będą prowadziły swoją działalność w najbliższym czasie. Poziom stóp procentowych, przewidywalność zapotrzebowania na kredyty, skala wpływu pandemii na kondycję naszych klientów i spłacalność kredytów zaburzają wszystkie trendy i modele, jakie wypracowaliśmy przez lata.

Wziąć sprawy we własne ręce

Czy jako sektor bankowości spółdzielczej powinniśmy pozostać w wyczekiwaniu na rozwój sytuacji i nie podejmować większych decyzji do czasu wykrystalizowania obrazu gospodarki i otoczenia społecznego? Wprost przeciwnie, nasza pozycja w porządkującej się powoli gospodarczej rzeczywistości będzie taka, jak ją ukształtujemy. Z satysfakcją obserwuję zarządy banków spółdzielczych, które pomimo trudności i niepewności szybko podjęły działania zaradcze, i już dzisiaj powróciły na ścieżkę rozwoju. Na pewno wymaga to dużej determinacji, ponieważ czasami wiąże się z niepopularnymi decyzjami. Trzeba dostosować koszty do obniżonych przychodów, a to często oznacza ograniczenie zatrudnienia lub bardziej elastyczny tryb pracy. Alternatywą jest poszukiwanie nowych przychodów, zmiana taryf opłat i prowizji, wejście na nowe rynki i przyspieszony kurs wdrażania innowacyjnych produktów, wreszcie przyciągnięcie nowych klientów, co przy konkurencyjnym rynku nie jest proste i najczęściej wiąże się z wyrwaniem klienta konkurencji.

W wielu przypadkach udało się renegocjować umowy na obsługę jednostek samorządu terytorialnego i wreszcie urealnić przychody do poziomu kosztów, jakie są przez banki spółdzielcze przy tej obsłudze ponoszone. Pomysłów jest wiele, tak jak ...