Neuromarketing: fikcja czy rzeczywistość?: NAGA MAŁPA, czyli porządek dziobania

Udostępnij Ikona facebook Ikona LinkedIn Ikona twitter

nbs.2011.12.foto.036.a.150xDesmond Morris w słynnej rozprawie "Naga małpa" odkrywa "prawdziwą naturę" ludzkich obyczajów i instytucji. Pozwala zrozumieć istotę zachowań z perspektywy naszego zwierzęcego pochodzenia.

Według Morrisa stare, zwierzęce lub przynajmniej praludzkie schematy zachowań prześwitują w nas do dziś, nawet w warunkach cywilizacji miejsko-przemysłowej, i to na każdym kroku: na ulicy, w domu, w biurze, w rozmowie towarzyskiej i u fryzjera. Jesteśmy jako gatunek głęboko uwikłani w niszczącą walkę i konkurencję, w stanie, delikatnie mówiąc, ogólnego bałaganu; są więc niemałe szanse na to, że wytępimy się jeszcze przed końcem bieżącego stulecia. „Nawet chłodni intelektualiści – stwierdza D. Morris – z reguły wpadają w nastrój gwałtownie agresywny, gdy zaczną dyskutować o tym… jak pilnym zadaniem jest zapobieganie agresji”.

Jesteś gotów do akcji, ruszaj!

Zwierzęta mogą walczyć między sobą dla jednego z dwu ważkich powodów; albo o pozycję w obrębie pewnej hierarchii społecznej, albo o prawo dysponowania pewnym określonym terytorium. „Hierarchię dominacji” odkryto najpierw jako „porządek dziobania” u kur, które dziobiąc się nawzajem, szybko ustalają, która na co może sobie względem innych pozwolić. W grupie z dobrze ustaloną hierarchią dominacji niewiele jest bójek. Co więcej, udowodniono, że stabilne grupy kur, które miały czas na ustalenie wzajemnych między sobą relacji, składają więcej jajek. Może to sugerować „korzyść”, jaką przynosi zjawisko hierarchii dominacji.

U większości gatunków małp występuje sztywna organizacja hierarchiczna z jednym dominującym przywódcą stada (samcem). Gdy przywódca stanie się zbyt stary lub słaby, by utrzymać dominację, zostaje obalony przez młodszego, bardziej krzepkiego samca, który wówczas przywdziewa płaszcz wodzowski. Niekiedy uzurpator dosłownie przywdziewa rodzaj płaszcza, bo wyrasta mu grzywa długich włosów.

Jak działa agresja? W jaki sposób zastraszamy się wzajemnie? Kiedy u ssaka wzbudzona zostaje postawa agresji, w jego ciele zachodzi wiele zasadniczych zmian fizjologicznych. Cała maszyneria musi wprowadzić się w stan gotowości do akcji, a czyni to za pomocą autonomicznego układu nerwowego. Ten zaś układ składa się z dwu przeciwstawnych i wzajemnie równoważących się układów: współczulnego, którego zadaniem jest przygotować ciało do gwałtownego wysiłku, i przywspółczulnego, odpowiedzialnego za utrzymywanie i odtwarzanie rezerw organizmu.

Ten pierwszy powiada: „Jesteś gotów do akcji, ruszaj!”, ten drugi” „Spokojnie! Odpręż się i zachowaj siły!”. W normalnych okolicznościach organizm słucha obydwu głosów i utrzymuje błogą równowagę, ale kiedy nastąpi silne pobudzenie agresywne – słucha wyłącznie układu współczulnego. W wyniku aktywizacji tego układu do krwi wysłane zostają duże dawki adrenaliny i następują głębokie zmiany w pracy całego układu krążenia. Serce zaczyna bić szybciej.

W latach 60. XX wieku powstała hipoteza zakładająca, że mózg jest zbudowany z trzech części. Najstarsza stanowi archikorteks – kora stara, archaiczny gadzi mózg. Człowiek odziedziczył ją po gadach, dlatego kształtuje ona zachowania odruchowe, takie jak instynkt agresji i ucieczki. Środkowa warstwa (tzw. kora dawna) została oddziedziczona po pierwszych ssakach i odpowiada za ...

Artykuł jest płatny. Aby uzyskać dostęp można:

  • zalogować się na swoje konto, jeśli wcześniej dokonano zakupu (w tym prenumeraty),
  • wykupić dostęp do pojedynczego artykułu: SMS, cena 5 zł netto (6,15 zł brutto) - kup artykuł
  • wykupić dostęp do całego wydania pisma, w którym jest ten artykuł: SMS, cena 19 zł netto (23,37 zł brutto) - kup całe wydanie,
  • zaprenumerować pismo, aby uzyskać dostęp do wydań bieżących i wszystkich archiwalnych: wejdź na BANK.pl/sklep.

Uwaga:

  • zalogowanym użytkownikom, podczas wpisywania kodu, zakup zostanie przypisany i zapamiętany do wykorzystania w przyszłości,
  • wpisanie kodu bez zalogowania spowoduje przyznanie uprawnień dostępu do artykułu/wydania na 24 godziny (lub krócej w przypadku wyczyszczenia plików Cookies).

Komunikat dla uczestników Programu Wiedza online:

  • bezpłatny dostęp do artykułu wymaga zalogowania się na konto typu BANKOWIEC, STUDENT lub NAUCZYCIEL AKADEMICKI