Ludzie i pieniądze: Nowa architektura bezpieczeństwa

Rozmawiał Janusz Grobicki

Pracuje pani szósty miesiąc w NBP. Jakie obszary działalności pani nadzoruje?

Nadzoruję dwa, bardzo ciekawe i ważne obszary działalności NBP. Jednym z nich jest zarządzanie strategiczne w NBP, a drugim współpraca zagraniczna. W obu obszarach dzieje się wiele. Z punktu widzenia bezpieczeństwa i rozwoju systemu bankowego, jak i interesu kraju ważne są z pewnością zagadnienia dyskutowane obecnie na arenie międzynarodowej, będące odpowiedzią na ostatni kryzys. Wśród nich wspomnieć trzeba m.in. o projekcie nowej architektury nadzorczej w skali europejskiej, koncepcji zmian zasad gwarantowania depozytów, reformach w organizacjach międzynarodowych, takich jak Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy oraz koncepcjach strategii wyjścia.

Zacznijmy w takim razie od nowej architektury nadzorczej. Jakie najistotniejsze problemy dostrzega pani w tym obszarze?

Od lat w odpowiedzi na kryzysy czy zawirowania na rynkach finansowych próbuje się zmieniać zasady nadzorowania banków. Przypomnijmy tylko, że pierwszy nadzór bankowy powstał w odpowiedzi na Wielki Kryzys Gospodarczych lat 30. XX wieku. W odpowiedzi na współczesny kryzys też podejmuje się inicjatywy zmiany organizacji nadzoru i regulacji nadzorczych. Nie neguję potrzeby zmian, ale chciałam przestrzec przed popadaniem w skrajności między brakiem regulacji i przeregulowaniem. Istnieje potrzeba mądrych zmian, biorących pod uwagę efekty i koszty – bowiem każda zmiana organizacji czy regulacji kosztuje, a ponadto przeregulowanie działalności może prowadzić do prób omijania prawa. Bez wątpienia trzeba podkreślić także, że większość zmian jest proponowana na forum międzynarodowym, a Polska będzie musiała te nowe rozwiązania implementować. A zatem powinniśmy dbać o uwzględnienie naszego interesu krajowego w procesie zmian.

Co w tej chwili powinno być dla Polski najważniejsze?

Przykładowo w ramach tzw. nadzoru makroostrożnościowego, którego celem ma być m.in. identyfikacja i ocena ryzyk zagrażających stabilności w UE, ma funkcjonować Rada Ogólna i Komitet Sterujący. Rola Komitetu będzie znacząca, gdyż na tym poziomie będą wypracowywane decyzje. Z punktu widzenia interesu Polski istotne jest, aby Komitet Sterujący składał się z 12 członków (w tym 5 przedstawicieli banków centralnych), a nie 9 członków (w tym 2 przedstawicieli banków centralnych). W przypadku 5 przedstawicieli banków centralnych, w tym 3 ze strefy euro i 2 spoza tej strefy, Polska ma duże szanse otrzymać miejsce z puli spoza strefy euro, obok Wielkiej Brytanii. W przypadku przyjęcia rozwiązania 2 przedstawicieli banków centralnych, nie będziemy mieli swojej osoby w Komitecie Sterującym, a zatem nie będziemy mieli wpływu na podejmowane decyzje. Na forum międzynarodowym walczę zatem o to, aby Polska była reprezentowana w Komitecie Sterującym. Niestety zdania w tym zakresie są podzielone, także wśród polskich reprezentantów, co jest niezrozumiałe, biorąc pod uwagę interes kraju.