Ludzie i pieniadze: Przed nami jeszcze sporo wyzwań

Rozmawiał Przemysław Barbrich, Jan Osiecki

Kryzys dał się we znaki bankom spółdzielczym?

Może nie tyle dał się we znaki, co raczej odczuliśmy go. I nic dziwnego, jesteśmy przecież elementem rynku finansowego, więc tak samo jak inni doświadczamy pojawiających się na nim zawirowań. Mam jednak wrażenie, że kryzys dotknął nas w nieco mniejszym stopniu niż banki komercyjne.

Dlaczego pan tak sądzi?

Mieliśmy łatwiej, bo dysponowaliśmy kilkoma atutami. Przede wszystkim w momencie wybuchu kryzysu mieliśmy bardzo dobrą strukturę aktywów do pasywów, co przekładało się na nadwyżkę płynnościową w wysokości ponad 10 mld zł. Równie ważne było to, i wciąż zresztą jest, że nasze banki spółdzielcze mają bardzo dobrą, bo wynoszącą ok. 3 proc. jakość portfela kredytowego. Kolejną naszą przewagą jest niewątpliwie bliskość relacji z klientami. My naprawdę wiemy o nich niemal wszystko, bo znamy się z nimi nie tylko od strony biznesowej. Sprawą o fundamentalnym znaczeniu jest brak związków właścicielskich i biznesowych z zagranicznymi rynkami finansowymi. Bankowość spółdzielcza oparta jest na polskim zatomizowanym kapitale, a właściwie na wkładach członków, którzy są właścicielami banku, a jednocześnie jego klientami. Zasadnicza różnica między nami a bankami komercyjnymi polega na tym, że bankowość spółdzielcza to też kapitalizm, tylko z ludzką twarzą. Oprócz biznesu banki spółdzielcze są często największymi filantropami na terenach, na których działają.

Wszystko to pomogło nam całkiem dobrze poradzić sobie z trudnościami, choć nie wiem, czy już dziś można o tym wszystkim mówić w czasie przeszłym.

Taka wypowiedź sugerowałaby, że kryzys mamy za sobą. Nie boi się pan ogłaszać dobrej nowiny zbyt wcześnie?

Sytuacja jest ciekawa. Wszystko wskazuje na to, że banki komercyjne najgorsze mają już za sobą. Potworzyły bardzo wysokie rezerwy celowe na należności, poprawiły istotnie wyposażenie kapitałowe, wdrażają nowe techniki zarządzania relacjami z klientami. Tylko patrzeć, jak ostro ruszą do przodu…

Wydaje mi się, że zaraz usłyszę: „…ale za to banki spółdzielcze…”

Ale za to banki spółdzielcze będą musiały się przygotować na rzeczywiście trudne chwile. Do nas problemy mogą dotrzeć z pewnym opóźnieniem…

Skąd to opóźnienie?

Banki komercyjne musiały szybko reagować na toksyczne aktywa, które miały w swoich portfelach. Stworzyły zatem duże rezerwy na instrumenty strukturyzowane i pochodne. My takiego portfela nie mieliśmy. Tymczasem to, co się stało w bankach komercyjnych, wpływa na pogorszenie standingu klientów banków spółdzielczych. Nie jesteśmy samotną wyspą, lecz elementem większej całości – rynku finansowego. Nie można zatem wykluczyć, że klienci którzy tracą pracę, czy firmy z problemami płynnościowymi, mający kłopoty w bankach komercyjnych nie trafią także i do banków spółdzielczych.

Kiedy zaczną się te trudne czasy? Wiosną przyszłego roku czy później?

Nie widzę póki co przyszłości zbyt różowo, ale nie mam zamiaru nikogo straszyć czy siać kasandrycznych wizji, bo kryzys zaczyna się w głowie. Przecież to właśnie zachowania konsumentów ograniczających konsumpcję doskonale go utrwalają. Radziłbym nie ulegać defetystycznym scenariuszom. Tym bardziej że nikt nie ma stuprocentowo pewnych informacji. Proszę zwrócić uwagę na to, że wypowiedzi ...