Konkurs Etyka w Finansach: Etyka jako warunek efektywności informacyjnej rynków finansowych

Udostępnij Ikona facebook Ikona LinkedIn Ikona twitter

Eugene Fama (1970) zdefiniował rynek efektywny informacyjnie jako taki, na którym nikt nie może, na bazie posiadanych danych, konsekwentnie uzyskiwać ponadprzeciętnych zysków po uwzględnieniu powiązanego z nimi ryzyka. W wyjaśnieniu pokazał, iż taka sytuacja może mieć miejsce tylko, jeśli informacje na temat aktywów na rynku są natychmiast idealnie odzwierciedlone w cenie ich wymiany.

W takim przypadku niemoż-liwe byłoby uzyskanie przewagi nad innymi uczestnikami rynku przez zdobywanie informacji wyższej jakości (śwież-szych, bardziej precyzyjnych itp.). W efekcie wszyscy wymienialiby akty-wa po cenie, która zmienia się losowo w stosunku do swojej poprzedniej wartości oraz idealnie odzwierciedla wszystko, czego aktualnie można się dowiedzieć na ich temat, a każdy uzy-skiwałby takie same zyski w stosunku do podejmowanego ryzyka. W przy-padku jakiegokolwiek odstępstwa od efektywnej ceny arbitraż natychmiast przywracałby ją do jej odpowiedniej wysokości.

W środowisku akademickim trwa jednak debata, czy taki rynek może być uznany za etyczny. Efektywność informacyjna gwarantuje możliwość wydajnego zbierania kapitału oraz zarządzania ryzykiem finansowym, w wyniku czego oczekiwana stopa zwrotu, a zarazem koszt kapitału, zmniejszają się. Powoduje to wzrost zysku względem ryzyka dla całego rynku przez usprawnienie jego działania i zmniejszenie praktycznych niedoskonałości. Wydajność informacyjna jest więc bez wątpienia etyczna nie tylko w utylitarnym, opisanym przez Benthama (Jeyons, 1971) sensie tego słowa, ale teoretycznie także z punktu widzenia wydajności Pareto (Arrow 1951), ze względu na bezwzględne korzyści dla wszystkich uczestników rynku. W ujęciu deontologicznym Kanta sama hipoteza efektywnego rynku również nie wydaje się wzbudzać zastrzeżeń przynajmniej na etapie normatywnych rozważań i oddzielona od innych twierdzeń ekonomicznych.

Zakładając brak regulacji i wolny rynek działający zgodnie z teorią, żadne prawa uczestników rynku nie są dodatkowo naruszone (Thie-lemann, 2000). Niemniej jednak naukowcy nie mogą zgodzić się co do tego, czy efektywne rynki są etyczne (Seymour and Pincus, 2008), a nawet neoklasyczni ekonomiści twierdzą, iż te dwie cechy rynku są wzajemnie przeciwstawne (Berg and Tschirhart, 1995). Takie wnioski są głównie efektem problemów praktycznych z wprowadzeniem efektywności rynków finansowych w życie. Punktem spornym są zwłaszcza regulacje, które wymuszają konkretne etyczne zachowania, łamiąc w ten sposób fundamentalne prawa tych, którzy chcieliby postępować inaczej. Ogranicza to wolność rynku, co teoretycznie może prowadzić do zmniejszenia jego wydajności (Shefrin and Statman, 1993). Paradoksalnie motywem wprowadzenia wielu z tych regulacji jest właśnie zwiększenie wydajności bądź etyczności rynków.

Słaba efektywność rynków

Eugenie Fama przedstawił trzy formy efektywnego rynku. Pierwsza z nich to słaba forma efektywnego rynku, gdzie wszystkie informacje historyczne są odzwierciedlone w cenach i posiadanie ...

Artykuł jest płatny. Aby uzyskać dostęp można:

  • zalogować się na swoje konto, jeśli wcześniej dokonano zakupu (w tym prenumeraty),
  • wykupić dostęp do pojedynczego artykułu: SMS, cena 5 zł netto (6,15 zł brutto) - kup artykuł
  • wykupić dostęp do całego wydania pisma, w którym jest ten artykuł: SMS, cena 19 zł netto (23,37 zł brutto) - kup całe wydanie,
  • zaprenumerować pismo, aby uzyskać dostęp do wydań bieżących i wszystkich archiwalnych: wejdź na BANK.pl/sklep.

Uwaga:

  • zalogowanym użytkownikom, podczas wpisywania kodu, zakup zostanie przypisany i zapamiętany do wykorzystania w przyszłości,
  • wpisanie kodu bez zalogowania spowoduje przyznanie uprawnień dostępu do artykułu/wydania na 24 godziny (lub krócej w przypadku wyczyszczenia plików Cookies).

Komunikat dla uczestników Programu Wiedza online:

  • bezpłatny dostęp do artykułu wymaga zalogowania się na konto typu BANKOWIEC, STUDENT lub NAUCZYCIEL AKADEMICKI