Jak zarządzać ryzykiem w bankach spółdzielczych?
Prezes Michał Ołdakowski przypomniał, że Komitet Stabilności Finansowej, w skład którego wchodzi NBP, KNF, Ministerstwo Finansów i BFG − do banków generujących potencjalnie ryzyko systemowe zaklasyfikował jedynie banki zrzeszające.
Wypełniając dyspozycję art. 74 dyrektywy PE w tym względzie banki zrzeszające wdrożyły procedury identyfikacji i zarządzania ryzykiem.
W prawie krajowym zapisano to wprost w art. 9 Ustawy Prawo bankowe, zaś szczegółowe rozwiązania zawiera rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie zarządzania ryzykiem i kontrolą wewnętrzną.
System Ochrony Instytucjonalnej (IPS)
IPS-y wprost realizują rozporządzenie CRM uzupełnione o przepisy art. 113 Ustawy o bankach spółdzielczych i zrzeszających, określające mechanizmy klasyfikacji i kontroli ryzyka. Decyzja administracyjna KNF notyfikuje powołanie SSO (Spółdzielczego Systemu Ochrony) w obu Zrzeszeniach.
Czytaj także: II sesja Strategicznej Szkoły Polskiego Sektora Bankowości Spółdzielczej: najważniejsze są wartości
Artykuł 22b ww. ustawy, w efekcie negocjacji z KNF, uwzględnia część postulatów środowiska dopuszczając ulgi we wpłatach na BFG, co wspomaga kapitalizacje własnych funduszy pomocowych.
Nie ma możliwości udzielania funduszy IPS na cele rozwojowe. W SSO SGB wypracowano mechanizm, który po uzyskaniu zgody KNF umożliwi takie transfery.
Kwestie szczegółowe i wymogi w zakresie współczynników kapitałowych i płynności, monitorowania ekspozycji na ryzyko i audytu określają umowy Systemu Ochrony Instytucjonalnej.
Wskaźniki referencyjne SSO
Dodatkowo banki zrzeszone w ramach SSO korzystają w ocenie ryzyka z narzędzi oferowanych przez BIK. Także w odniesieniu do perspektyw rozwojowych biznesu potencjalnych kredytobiorców.
SSO ustalają też wskaźniki referencyjne dla poszczególnych banków w zakresie unikania nadmiernej koncentracji i bieżącej oceny realizacji zaleceń wydawanych przez nadzorczej.
Kwestia uproszczenia sprawozdawczości i oceny procesów realizowanych w bankach spółdzielczych w zakresie zarządzania ryzykiem realizowana jest celem ustalenia limitów gwarantujących bezpieczny rozwój.
Stąd porównanie wskaźnika C/I oraz ocena możliwości wygenerowania kwot równoważących potencjalne ryzyko. Elementy oceny punktowej składają się z adekwatności kapitałowej, płynności, jakości kapitału i wyniku finansowego.
W zależności od kondycji każdego z obszarów ustala się wysokość kontrybucji na rzecz IPS. Syntetyczna analiza gwarantuje, że pojedynczy wskaźnik nie wpłynie na ocenę finalną i wysokość wpłat.
System prewencji jest stopniowy: od działań zapobiegawczych, przez zapobieganie i dyscyplinowanie − po sankcje. Z wnioskami o powołanie kuratora lub zarządu komisarycznego włącznie.
