IT@BANK 2012: Z palcem do banku

Henryk Machtyłowicz

Pierwsze prace nad zastosowaniem biometrii w bankowości rozpoczęto ponad 15 lat temu w Japonii. Początkowo identyfikacja za pomocą palca miała służyć jednak jedynie do kontroli dostępu do budynków. Wraz z rosnącą w Japonii liczbą transakcji fraudowych przy użyciu skopiowanych kart bankomatowych oraz sfałszowanych dokumentów tożsamości pojawił się pomysł na zastosowanie świeżo opracowanej technologii w sektorze bankowym.

W 2005 r. Japoński Związek Banków (JBA) zaproponował, by to właśnie odczyt naczyń krwionośnych palca stał się jednym ze standardów w obsłudze klientów. Jak działa ta metoda? Po pierwsze – i najważniejsze ze względów prawnych i ograniczeń technologicznych – nie służy do identyfikacji, ale weryfikacji użytkowników. Ma ona jedynie potwierdzić, że z bankomatu korzysta Jan Kowalski, a do oddziału bankowego przyszła osoba z niesfałszowanym dokumentem tożsamości. Jak widać, jej pierwotnym zastosowaniem było zwiększenie bezpieczeństwa. Z czasem okazało się, że biometria oferuje wiele innych rozwiązań.

Palec, twarz albo oko

Biometria to nauka zajmująca się pomiarami naturalnych i w dużej mierze niepowtarzalnych cech ciała człowieka. W jej zakres wchodzą więc odczyt tęczówki oka, rozpoznawanie twarzy czy autoryzacja za pomocą linii papilarnych. W bankowości najwięcej zastosowań znajduje odczyt układu naczyń krwionośnych palca, które są tak samo unikalne dla każdego człowieka, jak jego linie papilarne. Technologia Finger Vein opracowana przez firmę Hitachi i wdrażana w Japonii od 2005 r., opiera się na prześwietleniu przez skaner wyposażony w diody LCD wnętrza palca. Światło podczerwone prześwietla je i sprawdza, w jaki sposób przepływa przezeń hemoglobina. Na tej podstawie powstaje strukturalny obraz żył. Warto też podkreślić, że technologia pozwala na odczyt układu krwionośnego, tylko wtedy, gdy przez palec przepływa krew.

Obecnie w ten sposób tożsamość swoich 44 mln klientów weryfikuje aż 230 japońskich banków. W Kraju Kwitnącej Wiśni w czytniki biometryczne wyposażono aż 40 tys. oddziałów bankowych oraz ponad 71 tys. bankomatów. Technologia staje się też coraz popularniejsza w Turcji, gdzie wdrażał ją największy tamtejszy bank IS Bankasi. Obecnie jest tam 3000 bankomatów biometrycznych oraz największa na świecie sieć akceptacji w sklepach (terminale POS).

Drugim, szeroko stosowanym rozwiązaniem jest weryfikacja odcisku palca. W 2002 r. takie rozwiązanie zaczął stosować jeden z większych banków Kolumbii – BanCafe. W czytniki odcisku palca wyposażono 400 bankomatów, głównie na obszarach wiejskich. Celem było przekonanie tamtejszych plantatorów do zakładania kont bankowych – wcześniej byli temu niechętni, obawiali się kradzieży ich kart płatniczych. Projekt okazał się wielkim sukcesem. W kilka lat po jego uruchomieniu aż 15 proc. transakcji było realizowanych za pomocą numeru klienta i weryfikacji za pomocą odcisku palca z całkowitym pominięciem kart płatniczych. Jednocześnie BanCafe rozpoczął negocjacje z rządem Kolumbii w celu umożliwienia wypłaty w bankomatach biometrycznych świadczeń socjalnych.