Aktualnosci: Euro bez euro

Stanisław Kaszuba

Raport Międzynarodowego Funduszu Walutowego, który ukazał się na łamach „Financial Timesa” w kwietniu 2009 r. wywołał prawdziwą polityczno-gospodarczą burzę. MFW zaproponowało bowiem krajom regionu Europy Środkowo-Wschodniej tzw. jednostronną euroizację. Proces ten miałby, w swoich założeniach, być sposobem na ograniczenie ryzyka, które niesie ze sobą ogromny portfel kredytów walutowych wchodzący w skład długu zagranicznego w okresie dużych wahań kursowych spowodowanych kryzysem finansowym. „Dla krajów Unii Europejskiej euroizacja niesie największe pożytki jako rozwiązanie problemu długu w obcych walutach, usunięcie niepewności i przywrócenie zaufania” czytamy w uzasadnieniu MFW do tego pomysłu.

Należy jednak pamiętać, że jednostronne wprowadzenie europejskiej waluty nie może stanowić antidotum na wszelkie kłopoty gospodarki wywołane kryzysem. Można zgodzić się z argumentami za wprowadzeniem euro w Polsce, które z całą pewnością zlikwiduje kłopoty rozliczeń międzynarodowych, czyli różnic kursowych, jednak uznanie wprowadzenia euro za złoty środek to zdecydowana przesada. Poza tym sama operacja skupu euro w UE byłaby niezwykle kosztowna i prawdopodobnie i tak niewystarczająca dla tak dużego kraju jak Polska.

Polska to nie Czarnogóra i Kosowo

Traktat z Maastricht w jasny sposób nakazuje, aby każdy z krajów przystępujących do Unii Europejskiej zobowiązał się do wprowadzenia wspólnej waluty, gdy jego gospodarka będzie na to gotowa. Jest to podstawowe kryterium zbieżności, które musi zostać wypełnione. Koncepcja ekonomiczna Unii Gospodarczo-Walutowej zakłada, że samo przyjęcie euro jest ukoronowaniem długotrwałego i trudnego okresu konwergencji. Jednostronna euroizacja nie może zatem stanowić metody obejścia przewidzianych w traktacie kolejnych etapów prowadzących do wprowadzenia euro. Stosowanie waluty europejskiej jako równoległej jest teoretycznie możliwe, ale tylko w przypadku małych krajów, mających charakter turystyczny bądź tzw. rajów podatkowych albo krajów o braku stabilności gospodarczo-politycznej. Kilka lat temu jednostronne przyjęcie euro miało miejsce w Czarnogórze, która ...