Edukacja ekonomiczna: W poszukiwaniu sposobów na bezpieczną i dostatnią starość

Konrad Machowski

Wyniki ankiety sprzed prze­szło dwóch lat nieprzypad­kowo przywołane zostały podczas seminarium „Długoterminowe oszczędzanie i inwestowanie”, zorgani­zowanego 11 października br. z inicja­tywy Katedry Finansów Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie oraz Centrum Prawa Bankowego i In­formacji. Jednym z najistotniejszych wątków poruszanych podczas kolej­nych wystąpień i debat była budowa świadomości polskiego społeczeństwa odnośnie ograniczeń powszechnego systemu emerytalnego oraz rozbudza­nie skłonności do efektywnego oszczę­dzania długoterminowego.

– Wypracowanie właściwych roz­wiązań na przyszłość staje się dziś za­daniem szczególnej wagi dla wszystkich pokoleń, w szczególności zaś tych, które dopiero rozpoczynają aktywność zawo­dową – podkreślił, rozpoczynając ob­rady, rektor UEK, prof. dr hab. inż. Andrzej Chochoł. Jednakże z uwagi na brak adekwatnych doświadczeń z przeszłości oraz dynamicznie zmie­niającą się rzeczywistość wyznacze­nie perspektywy na przyszłość staje się zadaniem wyjątkowo trudnym. Dodatkowo edukacja w zakresie za­bezpieczenia emerytalnego musi być adresowana do różnych grup wieko­wych i zawodowych, mających dia­metralnie odmienne doświadczenie życiowe i wyobrażenia odnośnie ży­cia po zakończeniu aktywności za­wodowej.

To ambitne wyzwanie podjął War­szawski Instytut Bankowości, tworząc we współdziałaniu ze Związkiem Ban­ków Polskich oraz Centrum Prawa Bankowego i Informacji sektorowy program „Bankowcy dla Edukacji”. – Naszym zadaniem jest kreowanie świa­domości zarówno tych, którzy zaczynają pracę lub zbliżają się do emerytury, jak również dzieci i młodzieży, którzy za 20 lat zderzą się z ogromnymi problemami demograficznymi. To im trzeba najin­tensywniej tłumaczyć funkcjonowanie systemu emerytalnego i wskazywać po­trzebę długoterminowego oszczędzania – przypomniał uczestnikom wydarzenia Waldemar Zbytek, wiceprezes WIB oraz CPBiI. Zaznaczył on również, iż wykreowanie stabilnego systemu zabezpieczenia na starość nie jest wy­łącznie zadaniem dla ekspertów z dzie­dziny ekonomii i finansów, chociażby i najprzedniejszych. Stworzone przez nich rozwiązanie powinno bowiem zy­skać akceptację uczestników systemu, niezbędne jest również wyszkolenie odpowiednich kadr do jego wdrażania i bieżącej obsługi w kolejnych latach.

Mieszkanie na własność – polską specjalnością

– Odkryjmy skarby polskich gospo­darstw domowych! – z tym apelem nie­jednokrotnie występował Krzysztof Pietraszkiewicz, prezes Związku Ban­ków Polskich. Inwentaryzację owych skarbów, czyli aktywów rzeczowych po­zostających w dyspozycji przeciętnych Kowalskich i Nowaków, przeprowadził w ostatnim czasie Narodowy Bank Polski. – Na tle państw eurostrefy mają­tek Polaków wypada skromnie. Różnica w wartości mienia naszych rodaków i oby­wateli państw zachodnioeuropejskich od­powiada w przybliżeniu relacji pomiędzy PKB tych krajów – zauważył Zbigniew Żółkiewski, przedstawiciel banku cen­tralnego. Polska znajduje się natomiast w ścisłej europejskiej czołówce, jeśli chodzi o własnościowe nieruchomości mieszkalne. Posiadanie takiego lokalu deklaruje 77% Polaków, przy średniej dla „starej” UE nieznacznie tylko prze­kraczającej 60%. Do tak wysokiej repre­zentacji własnościowych lokali miesz­kalnych przyczyniło się między innymi realizowane w toku transformacji ustro­jowej uwłaszczenie lokali komunalnych i zakładowych. Istotnym składnikiem mienia wielu polskich gospodarstw do­mowych jest również majątek zgroma­dzony na potrzeby prowadzenia własnej działalności gospodarczej oraz nierucho­mości o przeznaczeniu innym aniżeli zaspokajanie własnych potrzeb miesz­kaniowych. W tej ostatniej kategorii znajdują się zarówno grunty zakupione jako inwestycja, działki i domki letni­skowe, jak również lokale mieszkalne i użytkowe przeznaczone pod wynajem. Taka struktura majątku Polaków może okazać się szczególnie korzystna w dobie niskich stóp procentowych i zawirowań na rynku kapitałowym.

– Amortyzacji podlegają wszystkie składniki mienia oprócz gruntu, ponie­waż on co do zasady nie traci na warto­ści – podkreś...