Czyste Powietrze: firmy czekają na nową wersję programu

Czyste Powietrze: firmy czekają na nową wersję programu
Jan Ruszkowski Fot. Konfederacja Lewiatan
Udostępnij Ikona facebook Ikona LinkedIn Ikona twitter
Zmiany zapowiadane w programie "Czyste Powietrze", w szczególności znacznie większe dofinansowanie działań termomodernizacyjnych, to krok w dobrym kierunku, choć dopiero po kilku miesiącach dowiemy się, jak duży i na ile skuteczny, uważą Konfederacja Lewiatan.

Najważniejsze zmiany mają dotyczyć korekty wysokości dofinansowania do urealnionych kosztów prac remontowych i materiałów budowlanych, wysokości kredytów w komponencie kredytowym oraz ogłoszenia dodatkowego dofinansowania na prace służące głębokiej termomodernizacji domów. (tzw. pakiet termo). Ma być ono ogromne, ale jego wielkość nadal będzie uzależniona od dochodu.

Ambitne cele poprawy efektywności energetycznej domów

Polska przyjmując w lutym 2022 długoterminową strategię renowacji budynków wyznaczyła sobie ambitne cele poprawy efektywności energetycznej domów – prawie dwa i pół miliona budynków do roku 2030, a do połowy wieku – 7,5 mln. Kryzys finansowy, znaczący wzrost kosztów usług i materiałów budowlanych oraz wysoko oprocentowane kredyty sprawiają, że niestety tempo termomodernizacji budynków w Polsce spada i osiągnięcie celów zapisanych w dokumentach strategicznych staje się coraz mniej realne.

– To termomodernizacja, czyli zmniejszenie zapotrzebowania domu na energię powinno być pierwszym krokiem przed wymianą wysokoemisyjnego pieca lub kotła, aby nowe, czyste źródło ciepła nie było przewymiarowane, miało mniejszy apetyt na energię i dzięki temu było tańsze w eksploatacji. Dotychczasowa logika programu była niestety odwrotna. Instalacja nowego źródła ogrzewania w nieocieplonym, a więc „energożernym” budynku, rodzi ryzyko poszerzania ubóstwa energetycznego. Tak ważny, długofalowy, trudny i kosztowny program, nadal wymaga starannej i rzetelnej identyfikacji barier i wyzwań stojących przed poprawą efektywności energetycznej budynków i jakości powietrza w Polsce, w oparciu o badania rynku i otwarty, transparentny proces konsultacyjny – mówi Jan Ruszkowski, ekspert Konfederacji Lewiatan.

Udział w programie „Czyste Powietrze” banków komercyjnych

Bardzo istotny jest udział w programie „Czyste Powietrze” banków komercyjnych. 

Ze 103 mld zł, na jakie opiewa jego budżet, 40 mld zł mają w założeniu zapewnić właśnie banki. Wiceprezes NFOŚiGW Paweł Mirowski na spotkaniu z Radą ds. Czystego Powietrza Konfederacji Lewiatan zdradził, że w nowej odsłonie programu ma nastąpić m.in. poprawa warunków dofinansowania dla osób korzystających z kredytów oferowanych przez banki m.in. zwiększenie kwoty kredytu objętego gwarancją NFOŚiGW do 150 tys. zł brutto, możliwość objęcia kredytem inwestycji zrealizowanej do pół roku wcześniej, wsparcie samorządów w promocji ścieżki bankowej oraz podwyższenie progów dochodowych umożliwiające poszerzenie grona potencjalnych kredytobiorców.

Czytaj także: Czyste Powietrze Plus: maksymalna dotacja wzrośnie do 79 tys. zł >>>

– Program Czyste Powietrze, podobnie jak cała transformacja energetyczna, ma równie ważne wymiary: technologiczny, społeczny i ekonomiczny, a wszystkie wymagają starannego zarządzania w oparciu o rzetelną wiedzę. Z perspektywy banków komercyjnych, skuteczność programów wsparcia ze środków publiczno-prywatnych wymaga regularnego dialogu instytucji publicznych m.in. z sektorem finansowym – podkreśla Tycjan Bielecki z Santander Bank Polska, członek Rady ds. Czystego Powietrza Konfederacji Lewiatan.

W ocenie wielu ekspertów, konstrukcja programów finansowanych ze środków publicznych powinna przede wszystkim zachęcać i premiować pomysły, dające większy efekt środowiskowy, na zasadzie: im bardziej ambitne rozwiązanie stosujesz – tym większe wsparcie dostaniesz. Tak postępują od dekady w swoich programach np. Czesi. Konstrukcja naszego programu, od samego początku w 2018 roku ma charakter bardziej socjalny niż środowiskowy. Intensywność dofinansowania rośnie przede wszystkim w zależności – odwrotnie proporcjonalnej – do dochodu wnioskodawcy.

– Jednoczesna, efektywna kosztowo walka z niską emisją z kominów oraz z ubóstwem energetycznym jest niezwykle trudna, nie tylko w Polsce, i wymaga najpewniej rozwiązań dodatkowych – innych niż jedynie zwiększanie dofinansowania i manipulowanie progami dochodowymi w programie „Czyste Powietrze”- dodaje Jan Ruszkowski.

Źródło: Konfederacja Lewiatan