Centrum Prawa Bankowego i Informacji – Jubileusz: Spółka pionierów rynku

Powstanie Bankowej Spółki Prawniczej sp. z o.o. było reakcją na gwałtowne zmiany w polskiej gospodarce z początku lat 90. Czy sądzi Pan, że powstała w odpowiednim momencie, czy może parę lat za późno?

– Myślę, że powstała w odpowiednim momencie, skoro wydarzyło się to zaledwie dwa lata po rozpoczęciu procesu transformacji ustrojowej. Inicjatywa w tej sprawie wyszła ze strony Związku Banków Polskich, czyli od Mariana Krzaka i Krzysztofa Pietraszkiewicza oraz mec. Andrzeja Jankowskiego

Chodziło im oto, aby zgromadzić w jednej spółce prawnych ekspertów, którzy na bieżąco będą wiedzieli, co się zmienia w polskim prawie gospodarczym. Zwrócili się w tej sprawie do prof. Andrzeja Biercia, który był wtedy sekretarzem Rady Legislacyjnej przy premierze (za rządów Tadeusza Mazowieckiego i Jana Krzysztofa Bieleckiego) oraz do mnie, gdyż wówczas byłem szefem Urzędu Rady Ministrów. A wszystko to działo się w okresie wprowadzania pakietu reform prof. Leszka Balcerowicza. Propozycje utworzenia prawnej spółki doradczej usłyszał także mec. Krzysztof Małecki. Wtedy pracował w URM jako dyrektor departamentu prawnego, a potem na prośbę prezydenta Wojciecha Jaruzelskiego przeszedł do jego kancelarii, gdzie nadzorował problemy prawnej legislatury. Wszystkie te osoby były niejako obyte z tym, co się nieomal każdego dnia zmieniało w prawie gospodarczym. Pamiętajmy, że w 1992 r., gdy tworzyliśmy naszą spółkę, Związek Banków Polskich działał zaledwie od roku. Dlatego naszym podstawowym zadaniem, jako Bankowej Spółki Prawniczej, było wspomaganie ZBP pod względem opieki prawnej, a także pomaganie wszystkim bankom, aby wiedziały, jak się zachować w nowych warunkach rynkowych. W tym czasie powstało wiele małych lub średnich banków, ale wciąż obowiązywało już niepasujące do realiów rynkowych, prawo bankowe z roku 1989. Było tylko nieznacznie znowelizowane i nie we wszystkich aspektach dostosowane do nowych zjawisk w gospodarce. Dlatego pomysł na Bankową Spółkę Prawniczą uważaliśmy za racjonalny z uwagi na doświadczenia płynące z działania Sąd Polubownego. A ten, powołany przez ZBP, często rozstrzygał sprawy dotyczące konkurencji pomiędzy bankami oraz spory wynikające z niezrozumienia wielu przepisów i samego funkcjonowania mechanizmów gospodarki wolnorynkowej. Z tego powodu zaczęliśmy wydawać poradniki dotyczące np. bankowego postępowania ugodowego, które zamówiliśmy u prof. Feliksa Zedlera. Zwierały one praktyczne wskazówki, jak banki mają te procedury prawne stosować. W ten sposób banki dostały do ręki wręcz szkoleniowy materiał, z którego mogły korzystać w swoim praktycznym działaniu. To była swoista instrukcja, wykładnia do wyjaśnienia wszelkich wątpliwości, które my tłumaczyliśmy im na konkretnych przykł...