Bankowość i finanse | PRAWO | Sankcja kredytu darmowego – założenia versus rzeczywistość

Bankowość i finanse | PRAWO | Sankcja kredytu darmowego – założenia versus rzeczywistość
Fot. Nuthawut/stock.adobe.com
Udostępnij Ikona facebook Ikona LinkedIn Ikona twitter
Sankcja kredytu darmowego przewidziana w art. 45 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (dalej: u.k.k.) jest tworem ustawodawcy krajowego. Dyrektywa 2008/48/WE w sprawie umów o kredyt konsumencki (dalej: dyrektywa) pozostawia państwom członkowskim wybór konkretnego rozwiązania w zakresie sankcji. W art. 23 przewiduje natomiast trzy ogólne wskazówki kształtowania sankcji krajowych: powinny one być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Co to oznacza?

Dr Dominika Rogoń
Radca prawny w Krakowie

Co wynika z dyrektywy

W kilku wyrokach TSUE doprecyzował, jak należy rozumieć te warunki (np. wyroki: z 27.03.2014 r. w sprawie C-565/12; z 9.11.2016 r. w sprawie C-42/15; z 10.06.2021 r. w sprawie C-303/20). Z ich lektury wynika istotny wniosek: stosując sankcje krajowe, należy każdorazowo badać, czy kryteria wskazane przez dyrektywę są spełnione w danym stanie faktycznym. W wyroku w sprawie C-303/20 TSUE stwierdza, że sądy powinny dysponować zakresem uznania, pozwalającym im w okolicznościach konkretnego przypadku dobrać środek odpowiedni do wagi stwierdzonego uchybienia. Badanie, czy sankcje mają skuteczny, proporcjonalny i odstraszający charakter, powinno być dokonywane z uwzględnieniem nie tylko przepisu prawa krajowego, który został przyjęty w celu transpozycji dyrektywy, ale również ogółu wszystkich przepisów tego prawa, interpretowanych tak dalece, jak to możliwe, w świetle brzmienia i celów dyrektywy, aby sankcje spełniały wskazane w niej wymogi.

Odnosząc się wprost do sankcji kredytu darmowego, w wyroku w sprawie C-42/15 TSUE orzekł, że art. 23 dyrektywy należy interpretować w ten sposób, iż nie stoi on na przeszkodzie przyjęciu w uregulowaniu krajowym, że w wypadku gdy umowa o kredyt nie zawiera wszystkich elementów wymaganych w art. 10 ust. 2 dyrektywy, umowę tę uważa się za nieoprocentowaną i bezpłatną, o ile chodzi o element, którego brak może podważyć możliwość dokonania przez konsumenta oceny zakresu ciążącego na nim zobowiązania (proporcjonalność sankcji).

Jako że procedowany obecnie w organach Unii Europejskiej projekt drugiej dyrektywy w sprawie kredytów konsumenckich stawia takie same warunki sankcjom krajowym, powyższe wnioski będą zapewne aktualne także po przyjęciu nowej regulacji.

Kredyt darmowy po polsku

Na gruncie prawa polskiego, w przypadku naruszenia przez kredytodawcę wskazanych przepisów u.k.k. konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie. Sankcja z art. 45 u.k.k. obejmuje ponad 20&...

Artykuł jest płatny. Aby uzyskać dostęp można:

  • zalogować się na swoje konto, jeśli wcześniej dokonano zakupu (w tym prenumeraty),
  • wykupić dostęp do pojedynczego artykułu: SMS, cena 5 zł netto (6,15 zł brutto) - kup artykuł
  • wykupić dostęp do całego wydania pisma, w którym jest ten artykuł: SMS, cena 19 zł netto (23,37 zł brutto) - kup całe wydanie,
  • zaprenumerować pismo, aby uzyskać dostęp do wydań bieżących i wszystkich archiwalnych: wejdź na BANK.pl/sklep.

Uwaga:

  • zalogowanym użytkownikom, podczas wpisywania kodu, zakup zostanie przypisany i zapamiętany do wykorzystania w przyszłości,
  • wpisanie kodu bez zalogowania spowoduje przyznanie uprawnień dostępu do artykułu/wydania na 24 godziny (lub krócej w przypadku wyczyszczenia plików Cookies).

Komunikat dla uczestników Programu Wiedza online:

  • bezpłatny dostęp do artykułu wymaga zalogowania się na konto typu BANKOWIEC, STUDENT lub NAUCZYCIEL AKADEMICKI

Źródło: Miesięcznik Finansowy BANK